π. Αυγουστίνος Βλάχος- Η σύγχρονη κοινωνία μας, βυθισμένη σ' έναν κυκεώνα αβεβαιότητας, δυστυχίας και αδικίας, ήρθε τα τελευταία δύο χρόνια αντιμέτωπη με μια τραγωδία, την τραγωδία των Τεμπών, η οποία έχει συγκλονίσει όχι μόνο τις ψυχές της πλειοψηφίας των ανθρώπων αλλά και τις ίδιες τις βάσεις της εμπιστοσύνης μας προς τις κρατικές δομές και την κοινωνία στο σύνολό της.
Η λαϊκή αντίδραση στην τραγωδία αυτή, που συντάραξε τη χώρα μας, είναι απλώς το τελευταίο παράδειγμα μιας ευρύτερης και συνεχούς ανάγκης για αποκατάσταση της δικαιοσύνης. Όπως η Εκκλησία διαρκώς επαναλαμβάνει στην πορεία της, η δικαιοσύνη και η αλήθεια είναι θεμέλια για την ύπαρξή μας ως ανθρώπων και ως κοινωνίας. Ο άνθρωπος ζητά και η Εκκλησία του υπενθυμίζει, ότι η δικαιοσύνη δεν είναι απλώς το ζητούμενο ενός νομικού συστήματος, αλλά μια ηθική και πνευματική αξία, που διαπερνά την ίδια την ύπαρξή μας ως εικόνα και ομοίωση Του Θεού. Η ηθική αυτή υπενθύμιση βρίσκεται πάντοτε στην καρδιά της Εκκλησίας και της διδασκαλίας της.
Η Αγία Γραφή είναι γεμάτη παραδείγματα θείας δικαιοσύνης που πάντα ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Ο ίδιος ο Θεός, δεν αδιαφορεί για την ανθρώπινη αδικία, ούτε ποτέ θα την αφήσει χωρίς ανταπόκριση.
Ο λόγος του Προφήτη Ησαΐα λέει: «Ούκ αντιστραφήσεται Του Κυρίου η κρίσις», κάτι που μας υπενθυμίζει ότι το θέλημα Του Θεού δεν αναστέλλεται ή αναβάλλεται ποτέ για τον άνθρωπο, αλλά εκδηλώνεται στο κατάλληλο και προορισμένο για αυτόν χρόνο.
Πώς αλλιώς να εκλάβουμε όσα ενσωματώνονται στον ένατο ψαλμό του Δαυίδ, αν όχι ως τη θεία διασφάλιση της δικαιοσύνης που δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο, αλλά από την αλήθεια Του Θεού; Αυτό δεν σημαίνει ότι η Εκκλησία απλά αποδέχεται την αδικία ή τη σιωπή απέναντι στην αδικία, αλλά ότι καλεί τους πιστούς σε μια δράση αληθείας και καθαρής δικαιοσύνης.
Η Εκκλησία ποτέ δεν υπήρξε θεατής στον πόνο του ανθρώπου. Δεν ήταν ποτέ σιωπηλή μπροστά στην καταπάτηση της δικαιοσύνης. Από τους Προφήτες που ύψωναν τη φωνή τους ενάντια στη διαφθορά και την αδικία, μέχρι τους Αγίους που έδωσαν τη ζωή τους για την αλήθεια, η Παράδοση της Εκκλησίας είναι ποτισμένη με αγώνα για το δίκαιο. «Δικαιοσύνην μάθετε, οι ενοικούντες επί της γης», λέει ο προφητικός λόγος.
Οι Άγιοι, οι πατέρες της Εκκλησίας μας, δεν ήταν άνθρωποι που φοβήθηκαν να μιλήσουν για την αδικία. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος εξεδιώχθη και εξορίστηκε γιατί έλεγξε την αυθαιρεσία της εξουσίας. Ο Μέγας Βασίλειος στάθηκε μπροστά στους άρχοντες και μίλησε για τα δικαιώματα των αδυνάτων. Η Εκκλησία δεν διεκδικεί τον ρόλο του τιμωρού, αλλά ούτε και του αδιάφορου παρατηρητή. Είναι η φωνή της συνείδησης του λαού, η φωνή που υψώνεται όταν τα ανθρώπινα έργα αποκλίνουν από την αλήθεια του Θεού.
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης καταδικάζει ανοιχτά την αδικία και την αδιαφορία για τον πλησίον:
«Αυτός που μπορεί να βοηθήσει και δεν το κάνει, είναι το ίδιο ένοχος με αυτόν που αδικεί».
Πόσο επίκαιρος λόγος! Η αμέλεια, η ολιγωρία, η έλλειψη ευθύνης και διαφάνειας, δεν είναι απλές αβλεψίες. Είναι ηθική εκτροπή, αμαρτία ενώπιον Του Θεού και των ανθρώπων.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, σ' έναν από τους λόγους του, προειδοποιεί ότι: «Η δικαιοσύνη Του Θεού, είναι φωτεινή και καθαρή και ούτε σε τούτον τον κόσμο ούτε στην αιωνιότητα λείπει από το λαό Του». Αυτό σημαίνει ότι η αδικία, όσο κι αν φαίνεται αδιόρθωτη, δεν μπορεί να παραμείνει ατιμώρητη.
Οι Πατέρες δεν σιωπούν απέναντι στην αδικία και στην παράβαση του θελήματος Του Θεού. Αντιθέτως, μιλούν ξεκάθαρα, όπως για παράδειγμα ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: «Η θεία δικαιοσύνη απόκειται απέναντι σε κάθε αδικία του κόσμου τούτου και καλεί τον άνθρωπο να ζει κατά την αλήθειαν αποφεύγοντας την αδικία».
Το αίτημα για δικαιοσύνη στην κοινωνία μας είναι σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Η τραγωδία των Τεμπών, φέρνει μπροστά μας τη σκοτεινή πραγματικότητα της αδιαφορίας και της ανευθυνότητας. Η Εκκλησία, βεβαίως, δεν μπορεί να σωπαίνει. Ακριβώς όπως η παραβολή του Σαμαρείτη μας καλεί να αναγνωρίσουμε τον πλησίον μας στον πόνο, έτσι κι εμείς καλούμαστε να ακούσουμε την κραυγή των θυμάτων και να αγωνιστούμε για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης και της αλήθειας.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος και πάλι τονίζει: «Η δικαιοσύνη αναδεικνύει το λαό Του Θεού, ως φως εις τον κόσμον».
Η απώλεια της ζωής αυτών των ανθρώπων δεν μπορεί να αφεθεί ατιμώρητη. Το αίτημα για διαφάνεια και ευθύνη από όσους διαχειρίζονται τις ζωές μας πρέπει να είναι συλλογικό και η Εκκλησία είναι εδώ για να ενισχύσει αυτή την κοινωνική ανάγκη. Όπως η Εκκλησία στέκεται πάντα δίπλα στον λαό για να διατρανώσει τη δικαιοσύνη Του Θεού, έτσι στέκεται και δίπλα στην ανάγκη τους να διεκδικήσουν αληθινά τη δικαιοσύνη για τα θύματα της τραγωδίας αυτής.
Η Εκκλησία υπήρξε και παραμένει φάρος και υπέρμαχος της δικαιοσύνης, της αλήθειας και της ελπίδας για τον λαό. Δεν είναι μόνο ο τόπος της παρηγοριάς αλλά και της αφύπνισης. Έτσι, στέκεται και πάντοτε θα στέκεται με θάρρος, αλήθεια και αγάπη στο πλευρό κάθε αδικημένου. Και σήμερα, μπροστά στην τραγωδία των Τεμπών, η Εκκλησία καλείται να δώσει ένα ηχηρό μήνυμα για δικαιοσύνη, αλήθεια και διαφάνεια. Όπως ο Χριστός έδινε προτεραιότητα στους καταφρονεμένους και τους αδικημένους, έτσι κι εμείς καλούμαστε να αντισταθούμε στην αδικία και να διεκδικήσουμε δικαιοσύνη για τους αδικοπραγούντες. Αν ζούμε την πίστη μας με ειλικρίνεια, τότε η αγάπη για τον πλησίον θα μας οδηγήσει να ζητήσουμε δικαιοσύνη για τα θύματα αυτής της αδιανόητης τραγωδίας.
Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας μας λέει ότι η Εκκλησία πρέπει να αγωνίζεται για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης, γιατί η δικαιοσύνη είναι συνυφασμένη με το πρόσωπο Του Χριστού.
«Ο Χριστός ήλθε εις τον κόσμον, ως βασιλεύς δικαιοσύνης και αληθείας», μας λέει και πάλι ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Είναι χρέος μας λοιπόν να αναζητήσουμε τη δικαιοσύνη Του Θεού για την ταλαιπωρημένη κοινωνία μας.
Όμως η Εκκλησία δεν σταματά στην καταγγελία. Η δικαιοσύνη που αναζητούμε δεν είναι μόνο τιμωρία των υπευθύνων, αλλά κυρίως αποκατάσταση του δικαίου, μεταστροφή, αλλαγή νοοτροπίας.
Αυτό που συνέβη στα Τέμπη δεν είναι απλώς μια τραγωδία. Είναι ένα σημείο των καιρών, μια πρόκληση για όλους. Αν παραμείνουμε μόνο στο πένθος, τότε θα έχουμε χάσει το βαθύτερο μήνυμα. Ο Χριστός δεν μας κάλεσε μόνο να θρηνούμε, αλλά να μεταμορφώνουμε τον κόσμο με την αγάπη και την αλήθεια Του.
Ας μην επιτρέψουμε η μνήμη των αδικοχαμένων αδελφών μας να γίνει απλώς μια επέτειος θλίψης. Ας γίνει φωνή που απαιτεί διαφάνεια, αλήθεια, σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή. Και ας θυμόμαστε πως η μόνη δικαιοσύνη που δεν λησμονεί, που δεν κρύβει, που δεν συμβιβάζεται, είναι η δικαιοσύνη Του Θεού. Αυτήν ας αναζητούμε!