Η μισθολογική κατάταξη των εφημερίων πριν και μετά τον Ν.4024/2011

πηγή efimerios.gr

Αρχιμ. Χερουβείμ Βελέτζας
Διευθυντής Προσωπικού της Ιεράς Συνόδου

Οι μισθοί των κληρικών, μέχρι τον Οκτώβριο του 2011, ορίζονταν με Υπουργικές Αποφάσεις και πάντα ήταν χαμηλότεροι από εκείνους των δημοσίων υπαλλήλων. Έτσι, κάθε φορά που άλλαζε η νομοθεσία, έπρεπε να περάσει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα μέχρι να δημοσιευτεί νέα Υπουργική Απόφαση που να ορίζει το ύψος των μισθών των κληρικών. Με τον  Ν. 4024/2011 η μισθοδοσία του κλήρου (πλην των Αρχιερέων, οι οποίοι ανήκουν στα ειδικά μισθολόγια) εναρμονίστηκε με εκείνη των δημοσίων (διοικητικών) υπαλλήλων. Ωστόσο, πέρα από τις όποιες δυσκολίες κατά την διαδικασία προσαρμογής στα νέα δεδομένα, υπήρξαν και μερικές παρανοήσεις, οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο σε εσφαλμένες εντυπώσεις του παρελθόντος. Για τον σκοπό αυτό είναι χρήσιμο να διευκρινιστούν τα εξής:

1. Η γενική απορία που υπήρξε αρχικά για την κατάταξη των Εφημερίων σε μισθολογικές κατηγορίες και κλιμάκια, λύθηκε με το υπ` αριθμ. 7147/3114/12-12-2011 Εγκύκλιο Σημείωμα της Ιεράς Συνόδου (http://efimeriosgr.blogspot.gr/2011/12/513-4024-2011.html ), το οποίο συνοδεύεται από Πίνακα του Υπουργείου Παιδείας, με τις μισθολογικές Κατηγορίες και τα κλιμάκια που ίσχυαν μέχρι τότε.

1. Από την μελέτη του Πίνακα του Υπουργείου προκύπτει ότι οι παλιές Κατηγορίες των Εφημερίων (Α, Β, Γ και Δ) είχαν ήδη αποσυνδεθεί από την μισθολογική τους κατάσταση εδώ και πολλά χρόνια, και συγκεκριμένα από τότε που καταργήθηκαν στο Δημόσιο. Έτσι, Εφημέριοι της Α' Κατηγορίας έπαιρναν μισθό κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ, την Β' και Γ' κατηγορία κάλυπταν Εφημέριοι απόφοιτοι των περισσοτέρων εκκλησιαστικών Σχολείων, Φροντιστηρίων κλπ και έπαιρναν μισθό κατηγορίας ΔΕ, ενώ στην Δ' κατηγορία κατατάσσονταν, και έπαιρναν μισθό ΥΕ κατηγορίας, ακόμη και όσοι είχαν τελειώσει Γενικό Λύκειο ή ήταν απόφοιτοι Τ.Ε.Ι.

1. Βέβαια υπήρχε η γενικευμένη αντίληψη, η οποία ευθύνεται και για πλήθος παρερμηνειών, ότι η Α', Β', Γ και Δ' κατηγορίες κληρικών ήταν ένας άλλος τρόπος περιγραφής των ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ μισθολογικών κατηγοριών. Αυτό όμως, όπως φαίνεται στον πιο πάνω Πίνακα, δεν ίσχυε ποτέ.

1. Με την εφαρμογή του Ν. 4024/2011 και το προαναφερθέν Εγκύκλιο Σημείωμα της Ι. Συνόδου, ελάχιστοι από τους Εφημερίους άλλαξαν μισθολογική κατηγορία, και σε αυτές μάλιστα τις περιπτώσεις ανυψώθηκαν, αποκαθιστώντας αδικίες ή νομοθετικά κενά του παρελθόντος. Έτσι, πολύ ορθά, οι απόφοιτοι Γενικών Λυκείων κατατάσσονται πλέον στην ΔΕ μισθολογική κατηγορία, και οι απόφοιτοι των Τ.Ε.Ι. στην ΤΕ.

1. Στον ίδιο Πίνακα φαίνεται ότι στην ΠΕ κατηγορία εντάσσονταν οι απόφοιτοι των Θεολογικών Σχολών, των Α.Ε.Ι. και των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών. Οι απόφοιτοι των Ανωτέρων Εκκλησιαστικών Σχολών εντάσσονταν μεν στην Α' κατηγορία, όμως ουδέποτε ανήκαν στην ΠΕ, αλλά στην ΤΕ μισθολογική κατηγορία, ενώ οι απόφοιτοι των Εκκλησιαστικών Φροντιστηρίων εντάσσονταν στη Β' κατηγορία και έπαιρναν μισθό κατηγορίας ΤΕ. 

1. Το σημαντικότερο πρόβλημα που παρουσιάστηκε με την εφαρμογή του Ν. 4024/2011, εστιάζεται στους αποφοίτους των τετραταξίων Εκκλησιαστικών Λυκείων ή επταταξίων Εκκλησιαστικών Γυμνασίων ή αποφοίτους των Εκκλησιαστικών Ι.Ε.Κ., οι οποίοι επίσης δεν κατατάσσονταν στην ΤΕ κατηγορία, αλλά στην ΔΕ, με εισαγωγικό κλιμάκιο το 17ο αντί του 18ου. Δηλαδή ο νομοθέτης αναγνώριζε την επιπλέον μόρφωση, η οποία είχε καθαρά εκκλησιαστικό χαρακτήρα, και έδινε ὲνα μικρό μισθολογικό προβάδισμα ενός έτους. Αυτό το προβάδισμα δεν υφίσταται πλέον, και σίγουρα πολλοί Ιερείς νιώθουν αδικημένοι, μιας που προς το παρόν δεν μπορούν να εφαρμοστούν αυτές οι ευεργετικές διατάξεις, οι οποίες προβλέπονται στη σχετική με την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση νομοθεσία. Βέβαια, παρόμοιες διακρίσεις δεν υφίστανται πλέον σε κανένα κλάδο εργαζομένων, του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα.

1. Υπήρξε επίσης μια παρεξήγηση, ότι οι απόφοιτοι των Εκκλησιαστικών Ι.Ε.Κ. και των τετρατάξιων Εκκλησιαστικών Σχολείων ανήκαν στην ΤΕ κατηγορία, παρόλο που στον Πίνακα του Υπουργείου φαίνεται ξεκάθαρα ότι κάτι τέτοιο δεν ίσχυε. Η παρεξήγηση αυτή οφείλεται σε ένα γενικευμένο μοντέλο μισθοδοσίας που ακολουθούνταν κατά τη μηχανοργάνωση της μισθοδοσίας των κληρικών σχεδόν από όλες τις Ιερές Μητροπόλεις: είχε δοθεί ο τεχνικός όρος ΤΕ1 (ή ΤΕ2) στην κατηγορία ΔΕ που ξεκινούσε από το 17ο και όχι από το 18ο κλιμάκιο, και κάλυπτε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις της Β' κατηγορίας Εφημερίων. Οι Εφημέριοι αυτής της τεχνητὴς «ΤΕ κατηγορίας» δεν έπαιρναν τον ίδιο μισθό με εκείνους που ανήκαν στην καθαυτό ΤΕ κατηγορία (ανεξάρτητα από το εάν ανήκαν στην Α' ή την Β' κατηγορία Εφημερίων).

1. Επιπλέον, οι  υπεύθυνοι των Εκκλησιαστικών Σχολείων γνώριζαν τις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας, και κυρίως του τελευταίου Ν. 3432/2006 για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση. Στα άρθρα 20 και 21 ορίζεται σαφώς ότι οι απόφοιτοι αντιστοίχως των Εκκλησιαστικών Ι.Ε.Κ. και οι απόφοιτοι του Β' Κύκλου των Ι.Σ.Δ.Ε., αφού φοιτήσουν στα Εκκλ.Ι.Ε.Κ. και λάβουν το Δίπλωμα Κατάρτισης, εντάσσονται στην Β' μισθολογική κατηγορία Εφημερίων (δηλαδή στην ΔΕ, Μ.Κ. 17-1). Επομένως, προφανώς παρασυρμένοι από την γενική παρερμηνεία της Β' μισθολογικής κατηγορίας, όπως την εξηγήσαμε πιο πάνω, πληροφορούσαν ή πληροφορούν λανθασμένα τους μαθητές τους ότι οι απόφοιτοί τους εντάσσονται στην ΤΕ μισθολογική κατηγορία.

1. Τέλος, σε ότι αφορά τους αποφοίτους (τριταξίου) Γυμνασίου, αυτοί κατατάσσονται στην ΥΕ κατηγορία, ενώ μετά και την ψήφιση του Κανονισμού  της Ιεράς Συνόδου αριθ. 230/2012 (Φ.Ε.Κ. 73/Α'/9-4-2012) «Περί Εφημερίων και Διακόνων», δεν προβλέπεται η χειροτονία υποψηφίων εάν δεν έχουν τουλάχιστον Απολυτήριο Γυμνασίου.

Συμπερασματικά, και με δεδομένη αφ' ενός την αναντιστοιχία ανάμεσα στις παλιές Α, Β, Γ και Δ κατηγορίες των Εφημερίων και την μισθολογική τους κατάσταση και αφ' ετέρου τα προβλήματα που προξενούσε αυτή η διπλή κατηγοριοποίηση, πολύ ορθά η Ιερά Σύνοδος συνέστησε στις Ιερές Μητροπόλεις, με το πιο πάνω Εγκύκλιο Σημείωμα, να εγκαταλείψουν την παλαιά κατάταξη και να χρησιμοποιούν στο εξής τις σωστές Κατηγορίες, δηλαδή τις  ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ.