του Χριστόδουλου Α. Πρωτοπαπά, CEO Hellas Sat
Κανένας Άγιος μέχρι σήμερα από το Συναξάρι της Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν έχει τόση μεγάλη σχέση με τη σύγχρονη τεχνολογία όση ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης. Η σοφία που με τη χάρη του Θεού είχε αποκτήσει ο Άγιος Πορφύριος ήταν μοναδική αλλά και ο τρόπος και τα θαύματα που έκανε όταν ήταν στη ζωή ή μετά το θάνατό του ήταν τόσο σημαντικά που άφηνε εμάς τους «τεχνολόγους αλόγους» όπως σωστά λέει η αγία μας Εκκλησία.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Άγιος Πορφύριος έζησε σε μια εποχή όπου αναπτυσσόταν με ραγδαίο ρυθμό η τεχνολογία και οι διάφορες άλλες επιστήμες σε ολόκληρη την ανθρωπότητα σε τέτοιο σημείο που κάποιοι ορθόδοξοι στοχαστές της εποχής του είχαν ξεκινήσει να δαιμονοποιούν και να κακίζουν την τεχνολογική πρόοδο.
Κατά τα τελευταία 30 χρόνια της επί γης παρουσίας του Αγίου Πορφυρίου η τεχνολογία έχει κάνει σοβαρά βήματα: Ο άνθρωπος πάτησε στο φεγγάρι, αναπτύχθηκε η ραδιοφωνία και η τηλεόραση, αναπτύχθηκε η ιατρική και η νανοτεχνολογία, προχώρησε η έρευνα για τα στοιχειώδη σωματίδια, ξεκίνησε η ανάπτυξη των υπολογιστών και της μηχανογράφησης, οι σεισμογραφικές έρευνες, η αστρονομία, η τεχνολογία των υλικών κλπ.
Ήταν πάρα πολλές οι περιπτώσεις κατά τις οποίες καταξιωμένοι επιστήμονες επισκέπτονταν τον Άγιο Πορφύριο για να του περιγράψουν και να του ανακοινώσουν με χαρά και ενδόμυχη υπερηφάνεια μια επιστημονική τους ανακάλυψη και να μένουν οι ίδιοι άφωνοι από τις επιστημονικές παρατηρήσεις, συμβουλές και συμπληρώσεις που έκανε ο Άγιος στη δική τους υψηλού επιπέδου επιστημονική έρευνα.
Αστρονόμοι πήγαιναν να του πουν ότι ανακάλυψαν πλανήτες με ισχυρά αστρονομικά τηλεσκόπια και τους καθοδηγούσε να ανακαλύψουν άλλους μεγαλύτερης σημασίας διπλανούς με αυτούς που ανακάλυψαν. Καθηγητές της Ιατρικής πήγαιναν με χαρά και ενθουσιασμό να του αναφέρουν για μια εξειδικευμένη και καινοτόμο ιατρική μέθοδο θεραπείας μιας ασθένειας και προσγειώνονταν μένοντας άφωνοι όταν με υψηλούς ιατρικούς όρους και άλλη επιστημονική ορολογία διόρθωνε την έρευνα τους.
Ο Άγιος Πορφύριος όταν ήλθε στην Ελλάδα η ιδιωτική ραδιοφωνία και κάποιοι άλλοι ιερωμένοι έβλεπαν με σκεπτικισμό την ίδρυση και λειτουργία του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο ίδιος χαιρόταν σαν μικρό παιδί για την εξέλιξη και κρατούσε καθημερινά ένα τρανζιστοράκι για να ακούει το Σταθμό της Εκκλησίας.
Είναι πολλαπλά τα θαύματα που έχουν καταγραφεί και είχε με τη βοήθεια του Θεού κάνει ο Άγιος Πορφύριος όταν ήταν στη ζωή βλέποντας και αναγνωρίζοντας με τα δικά του μάτια τα γεωλογικά στρώματα του υπεδάφους καλύτερα και από κάθε σεισμολογική έρευνα, τους γαλαξίες και το σύμπαν ολόκληρο πιο μακριά και από το πιο προηγμένο αστρονομικό τηλεσκόπιο και τα κύτταρα και τους ιούς των ασθενειών πιο αναλυτικά και από το καλύτερο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.
Ο Άγιος λίγο πριν την κοίμησή του, αρχές της δεκαετίας του 1990, είχε προβλέψει την επανάσταση που θα έφερνε σε όλη την ανθρωπότητα το ιντερνέτ. Έλεγε τότε: «Τι ωραία που θα είναι όταν τα κομπιούτερ θα μιλούν μεταξύ τους!» και πράγματι το μεγαλείο του ιντερνέτ στηρίζεται σε αυτή τη δυνατότητα και ιδιότητα που έχουν τα κομπιούτερ και μιλούν μεταξύ τους στο ένα παγκόσμιο υπερδίκτυο του ιντερνέτ.
Το μεγαλύτερο όμως και κατά την άποψή μου μοναδικό θαύμα που έχει καταγραφεί και έχει κάνει ο Άγιος Πορφύριος που συγκλονίζει τους τεχνολόγους και τους φυσικούς είναι η συστολή του χρόνου όχι για μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου που πασχίζουν σήμερα οι φυσικοί που ασχολούνται με τη θεωρία της σχετικότητας και τη φυσική των υψηλών ενεργειών να πραγματοποιήσουν, αλλά πάνω από μια ώρα. Η μόνη αναφορά στην Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη παρόμοιου θαύματος για την επέμβαση στο χρόνο βρίσκεται στην Παλαιά διαθήκη όταν ο Ιησούς του Ναυΐ ύψωσε τα χέρια του σε σημείο του σταυρού για να «σταθεί ο ήλιος» και να παραταθεί η ημέρα για να νικήσουν οι Ισραηλίτες στο λόφο της Γαβαών. Η διαφορά όμως στην περίπτωση του θαύματος του Αγίου Πορφυρίου, ήταν ότι η μεταβολή του χρόνου πραγματοποιήθηκε μόνο για μια ομάδα μοναχών και όχι για ολόκληρο τον κόσμο. Μια τέτοια συστολή του χρόνου μπορεί να πραγματοποιηθεί σήμερα με βάση τη θεωρία της σχετικότητας για κάποιο αντικείμενο που κινείται με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή της ταχύτητας του φωτός και πραγματικά ως τεχνολόγο επιστήμονα με αφήνει άφωνο διότι ακόμα δεν πραγματοποιήθηκε παρά σε κάποια σωματίδια που δεν έχουν μάζα.
Το πιο πάνω θαύμα μαρτυρείται από τις Μοναχές και τη σημερινή Ηγουμένη της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου Μακρινού Μεγάρων σε ένα από τα πολλά βιβλία των θαυμάτων του Αγίου. Οι Μοναχές αυτές επισκέφθηκαν τον Άγιο στο Ησυχαστήριό του στο Μήλεσι και ήθελαν να φύγουν νωρίς για να προλάβουν να πάνε στο μοναστήρι προτού κλείσει η εξώπορτα. Όμως ο Άγιος είχε μαζί τους πολύ κέφι και δεν τις άφηνε να φύγουν. Οι μοναχές του έλεγαν ότι έπρεπε να πάνε αλλά αυτός τους έλεγε, «μείνετε ακόμα λίγο και έχει ο Θεός». Τελικά αυτές έκαναν υπακοή στον Άγιο και μετά από πολλή ώρα ξεκίνησαν με ένα ταξί για το μοναστήρι τους πολύ καθυστερημένες. Δεν έφτανε η καθυστέρηση που είχαν όταν ξεκίνησαν, αλλά και ο οδηγός του ταξί πήγαινε πάρα πολύ αργά διότι είχε πάρα πολύ κίνηση ο δρόμος. Οι μοναχές ήταν απελπισμένες για την καθυστέρηση που θα είχαν όταν θα πήγαιναν στο μοναστήρι τους διότι όπως μετρούσαν το χρόνο θα πήγαιναν εκεί αρκετή ώρα μετά που θα έκλεινε η είσοδος του Μοναστηριού. Με μεγάλη τους έκπληξη είχαν διαπιστώσει ότι είχαν φτάσει στην ώρα τους το Μοναστήρι, σαν να και είχαν περάσει μόνο δεκαπέντε λεπτά από τότε που είχαν φύγει από το Μήλεσι. Το πιο πάνω θαύμα με έχει προβληματίσει για πολλά χρόνια γιατί για μένα είναι από τις λίγες θαυματουργικές επεμβάσεις στο χωροχρόνο που έχουν καταγραφεί στην Ορθόδοξή μας Παράδοση και δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με τη συμβατική σύγχρονη επιστημονική γνώση.
Δεν θέλω να αναφερθώ στη βοήθεια που προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει με θαυματουργικό τρόπο από το 2001 ο Άγιος στο διαστημικό πρόγραμμα HELLAS SATαλλά ούτε και στα άλλα προορατικά του χαρίσματα που άφηναν αμήχανο όποιο δεχόταν τη χάρη του.
Εξετάζοντας όμως τον Ορθόδοξο Συναξαριστή διαπιστώνει κάποιος ότι δεν υπάρχει ακόμα Άγιος προστάτης της έρευνας και της τεχνολογίας και για αυτό θεωρώ ότι ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο σοφός Άγιος της σύγχρονης έρευνας και τεχνολογίας.
Ο Γέρων Πορφύριος και η “Hellas Sat”
Ακολουθεί απόσπασμα από βιβλίο του Γεωργίου Κρουσταλλάκη, Καθηγητῆ τῆς Παιδαγωγικῆς τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, Γέρων Πορφύριος. Ὁ πνευματικὸς πατέρας καὶ παιδαγωγός, σελ. 218-225
"Τὸ 2001 ἄρχισε τὸ πρόγραμμα τοῦ “Hellas Sat”. Ἦταν ἕνα πρόγραμμα ποὺ ξεκίνησε μὲ μιὰ έλπίδα, ὅτι εἴχαμε κάποια χρήματα στὴν ἀρχὴ ἀπὸ τοὺς τότε μετόχους. Τὸ ἐγχείρημα ὅμως αὐτὸ παρουσίαζε πάρα πολλὲς δυσκολίες στὴν ἀρχή: νὰ πάρουμε ἀποφάσεις, νὰ μπορέσει νὰ μπεῖ σὲ κάποιο δρόμο τὸ ὅλο πρόγραμμα, νὰ βρεθοῦν τὰ ἀναγκαῖα κεφάλαια. Ὁ σχεδιασμὸς αὐτὸς ἦταν κοινὴ προσπάθεια Ἑλλάδας – Κύπρου. Βασικὸς σκοπὸς τοῦ προγράμματος ἡ ἐκτόξευση ἑνὸς κοινοῦ δορυφόρου “HellasSat”. Ἐγὼ προσωπικά, παρ’ ὅλες τὶς εὐοίωνες προοπτικές, ἀντιμετωπίζοντας ρεαλιστικὰ τὸ ὅλο θέμα, ἤμουν σχεδὸν ἀπελπισμένος. Συνεχῶς μὲ ἀπασχολοῦσε τὸ πότε καὶ πῶς θὰ κατορθώσουμε νὰ βροῦμε χρήματα καὶ στήριξη γιὰ τὴν ὑλοποίηση τοῦ προγράμματος, σὲ σημεῖο ποὺ στὴν ἀρχὴ νὰ ἔχω ἐπωμισθεῖ ὅλο τὸ βάρος προσωπικὰ τοῦ ἐγχειρήματος αὐτοῦ. Ἔτσι, βρισκόμουν σὲ πάρα πολλὴ προσωπικὴ πίεση, ἤμουν σὲ πολὺ ἄσχημη ψυχολογικὴ κατάσταση, κυριολεκτικὰ σὲ ἕνα ἀδιέξοδο. Ἐν τῷ μεταξὺ συνέχισα νὰ ἔχω τακτικὴ ἐπαφὴ μὲ τὸν Μητροπολίτη Μόρφου, μὲ τὸν ὁποῖο, ὅπως εἴπαμε προηγουμένως, συνδέομαι μὲ πάρα πολὺ στενοὺς πνευματικοὺς δεσμούς, ἀπὸ τὰ φοιτητικά μας χρόνια. Ἔτσι, τοῦ ἐμπιστεύτηκα τὸ πρόβλημα ποὺ εἶχε προκύψει.
Ὁ πανιερώτατος κ. Νεόφυτος ἦταν ὁ μόνος ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ποὺ ὑποστήριξε πολὺ σθεναρὰ τὸ “πρόγραμμα Hellas Sat”. Ἐπιθυμοῦσε δηλαδὴ τὴν ὕπαρξη ἑνὸς δορυφόρου, ὁ ὁποῖος προωθοῦσε τὴ συνύπαρξη καὶ τὴν προβολὴ τῶν πολιτισμικῶν ἀξιῶν τῶν λαῶν τῆς περιοχῆς μας. Γιαὐτὸ καὶ μὲ προέτρεψε νὰ θέσω τὸ ὅλο ζήτημα ὑπὸ τὴν προστασία τοῦ ὁσίου Γέροντος Πορφυρίου, τὸν ὁποῖο μὲ βεβαιότητα ἐχαρακτήριζε ὡς τὸν “Ἅγιο τῆς σύγχρονης τεχνολογίας”. Μοῦ ἀνέφερε μάλιστα δύο, τρεῖς χαρακτηριστικὲς προσωπικές του ἐμπειρίες ἀπὸ τὶς ὁποῖς προέκυπτε ὅτι ἀπὸ τὶς τρεῖς-τέσσερις ἐπιφανεῖς ὁσιακὲς μορφὲς τῆς Ἐκκλησίας μας, τῆς δεκαετίας τοῦ ’80, μποροῦσε κανεὶς νὰ χαρακτηρίσει ἀπερίφραστα ὡς τὸν πλέον εἰδήμονα σὲ θέματα τεχνολογίας τὸν Γέροντα Πορφύριο.
Τὸν Νοέμβριο τοῦ 2001 περάσαμε καὶ προσκυνήσαμε στὸ κελλάκι τοῦ ὁσίου Γέροντος, στὸ ἡσυχαστήριό του στὸ Μήλεσι, μαζὶ μὲ τὸν μητροπολίτη Μόρφου. Θυμᾶμαι ἦταν 20 Νοεμβρίου, παραμονὴ τῆς Παναγίας. Μοῦ εἶπε χαρακτηριστικὰ ὁ Πανιερώτατος: – Ὁσάκις ἔχεις πρόβλημα, νὰ ἔρχεσαι ἐδῶ στὸν Γέροντα, νὰ τοῦ τὸ ἐναποθέτεις καὶ νὰ τὸν παρακαλεῖς. Ἔτσι, μὲ πίστη θερμὴ ἔθεσα τὸ ὅλο σχέδιο, τὴν πορεία ὁλοκλήρωσης καὶ πραγμάτωσης τοῦ προγράμματος, ὑπὸ τὴν προστασία τοῦ ὁσίου Γέροντος Πορφυρίου. Κάθε φορὰ λοιπὸν ποὺ προέκυπτε κάποιο ἀδιέξοδο ἢ ἐμπόδιο γενικά, πήγαινα στὸν Ἅγιο καὶ τοῦ μιλοῦσα γιὰ τὸ πρόβλημά μας. Καὶ τὸ πρόβλημα ἀμέσως λυνόταν. Ἔβλεπα δηλαδὴ πὼς κάποια πρόσωπα ποὺ ἦσαν ἀρνητικὰ πρὸς τὸ πρόγραμμα, μετὰ τὴν ἐπίσκεψη ἄλλαζαν. Οἱ σκέψεις, οἱ διαθέσεις τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν μεταβάλλονταν πρὸς τὸ καλὸ πρὸς τὸ θετικό. Παρατηρούσαμε δηλαδὴ μιὰ δρομολόγηση τῶν διαφόρων καταστάσεων καὶ διαδικασιῶν πρὸς θετικὲς κατευθύνσεις. Σὲ σημεῖο ποὺ ὑπογράψαμε τὶς συμβάσεις, βρέθηκαν καὶ τὰ χρήματα (τὰ εἶχε δώσει εὐτυχῶς γιὰ τὸ πρόγραμμα ὁ ΟΤΕ, ἐνῶ ὅλοι στὴν Κύπρο μᾶς ἐγκατέλειψαν). Τὴ θαυμαστὴ αὐτὴ πορεία τοῦ προγράμματος ἐπεσήμαναν καὶ οἱ ξένοι εἰδικοὶ ποὺ μετεῖχαν σ’ αὐτό. Μίλησαν γιὰ κάποιο θαῦμα ποὺ εἶχε συντελεσθεῖ. Θαύμαζαν γιὰ τὸν τρόπο καὶ τοὺς γρήγορους ρυθμούς, μὲ τοὺς ὁποίους προχωροῦσε τὸ ἔργο. Ἔτσι, κάποια στιγμὴ ὅλα ἦταν ἕτοιμα.
Παρὰ τὰ διάφορα ἐμπόδια ποὺ ἀνέκυπταν, ἡ ὅλη ἔκβαση τοῦ σχεδίου ὑπῆρξε ἐπιτυχής. Καὶ ὁ δορυφόρος ἐκτοξεύθηκε. Στὶς 12 Μαΐου τοῦ 2003 ἔγινε πανηγυρικὴ τελετή, παρουσία τῶν ἐπισήμων, μὲ Ἁγιασμό. Ἦταν ὁ πρῶτος δορυφόρος στὴν Ἀμερική, ὁ Ἑλληνοκυπριακός, τοῦ ὁποίου ἡ ἐκτόξευση καθαγιάστηκε μὲ Ὀρθόδοξο Ἁγιασμὸ ἀπὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀμερικῆς κ. Δημήτριο. Ἡ ἐκτόξευση ἔγινε ἀπὸ τὸ Ἀκρωτήριο Κανάβεραλ τὴν ἄλλη μέρα, 13 Μαΐου τοῦ 2003. Ἔτσι ὁ δορυφόρος τέθηκε σὲ τροχιά. Ὅλοι οἱ εἰδικοὶ ἐθαύμασαν, διότι εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ὁ δορυφόρος τοποθετήθηκε μὲ μεγάλη ἀκρίβεια στὴν προκαθορισμένη τροχιακὴ θέση, χωρὶς καμμία παρέκκλιση. Ὅλη αὐτὴ ἡ ἐναπόθεση τῶν προβλημάτων μας, ποὺ περιέγραψα παραπάνω, κατ’ ἀρχὴν στὸ Θεὸ καὶ ἀκολούθως στὸν Ὅσιο Γέροντα Πορφύριο, πρῶτα-πρῶτα μὲ ἀνέπαυε καὶ μὲ ἀναπαύει πνευματικά.
Ὕστερα ἔβλεπα πὼς ὑπῆρχε ἀποτέλεσμα: ἔγινε ἡ ἐκτόξευση μὲ ἀκρίβεια καὶ μεγάλη ἐπιτυχία, τὸ πρόγραμμα προχωρεῖ καὶ μάλιστα προχωρεῖ μὲ πάρα πολὺ καλὴ προοπτική, εἶναι σὲ πάρα πολὺ καλὸ δρόμο. Ὅποτε πάλι θὰ ἔχουμε πρόβλημα, πάλι στὸν Γέροντα θὰ καταφύγουμε. Σ’ αὐτὴ τὴν ἀφήγηση ὁ ὅσιος Γέρων Πορφύριος χαρακτηρίστηκε ὡς ὁ Ἅγιος τῆς Τεχνολογίας”. Θὰ ἤθελα νὰ συμπληρώσω πὼς μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθεῖ καὶ ὡς “ὁ Ἅγιος τοῦ Διαστήματος”. Ὁ πατὴρ Πορφύριος ἐγνώριζε τὸν ἀχανὴ κόσμο τοῦ Διαστήματος, διότι μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ ταξίδευε σ’ αὐτόν, ἐνῶ σὲ στιγμὲς “θείας τρέλας” “ἔψαλλε” τὰ μεγαλεῖα τοῦ κόσμου αὐτοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ πολλοὶ εἰδικοὶ τὸν ἐπισκέπτοντο, γιὰ νὰ γνωρίσουν τὴ διδασκαλία του γιὰ τὰ μυστικὰ τοῦ θαυμαστοῦ αὐτοῦ κόσμου».