Του Κώστα Ζαφειρίου
Η απόρριψη της βίας στο όνομα του Θεού και η πορεία προς κοινό εορτασμό του Πάσχα είναι οι δύο πυλώνες της Κοινής Δήλωσης, που υπέγραψαν στο Φανάρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ο Πάπας Λέων ΙΔ' , η οποία αποτελεί τον σφραγιδόκηρο της επετείου των 1.700ετών από την Α' Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας.
Ο Ποντίφηξ, συνοδευόμενος από την ακολουθία του το μεσημέρι του Σαββάτου μετέβη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπου τον υποδέχθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Οι δύο προκαθήμενοι, αφού άναψαν μαζί κερί και προσκύνησαν την άγια εικόνα, εισήλθαν στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου όπου εψάλη η Δοξολογία. Παρόντες ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος, ιεράρχες των Εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης και της Ρώμης, καθώς και εκπρόσωποι των διπλωματικών αρχών.
Μετά την Δοξολογία και αφού απήγγειλαν την Κυριακή Προσευχή, οι δύο Προκαθήμενοι μετέβησαν στην Αίθουσα του Θρόνου του Πατριαρχικού Οίκου για την τελετή υπογραφής της Κοινής Δήλωσης.
Η Κοινή Δήλωση
Η Κοινή Δήλωση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πάπα Λέοντα ΙΔ' αποτελεί μία ισχυρή έκκληση για την αποκατάσταση της πλήρους ενότητας μεταξύ των δύο Εκκλησιών, βαδίζοντας στον «δρόμο του διαλόγου, εν αγάπη και αληθεία».
Πατριάρχης και Πάπας δεσμεύτηκαν να εργαστούν από κοινού για την εξεύρεση τρόπου καθορισμού κοινής ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα από τις Καθολικές και τις Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Στο κείμενο της Δήλωσης δεν υπάρχει κοινή ημερομηνία αλλά τονίζεται χαρακτηριστικά: «Είναι κοινή μας επιθυμία να συνεχίσουμε τη διαδικασία αναζήτησης μιας πιθανής λύσης, ώστε να εορτάζουμε μαζί τη Γιορτή των Εορτών κάθε χρόνο». Η διαφορά στις ημερομηνίες εορτασμού του Πάσχα αποτελεί ένα από τα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά από το Μεγάλο Σχίσμα του 1054, το οποίο διαχώρισε την Ανατολική από τη Δυτική Εκκλησία.
Σε άλλο σημείο της Δήλωσης στην οποία κυριαρχούν οι λέξεις «ενότητα και ειρήνη» γίνεται αναφορά προφανώς στους εξτρεμιστές ισλαμιστές που στις επιθετικές τους ενέργειες επικαλούνται τον Αλλάχ. «Απορρίπτουμε ιδίως οποιανδήποτε χρήση της θρησκείας και του ονόματος του Θεού προς δικαιολόγηση της βίας» τονίζεται χαρακτηριστικά.
Και η Κοινή Δήλωση καταλήγει: «Ενώ είμαστε βαθιά ανήσυχοι από την τρέχουσα διεθνή κατάσταση, δεν χάνουμε την ελπίδα. Ο Θεός δεν θα εγκαταλείψει την ανθρωπότητα. Ο Πατέρας έστειλε τον Μονογενή Υιό Του για να μας σώσει, και ο Υιός του Θεού, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, μας χάρισε το Άγιο Πνεύμα, για να μας κάνει κοινωνούς της θείας ζωής Του, διατηρώντας και προστατεύοντας την ιερότητα του ανθρώπινου προσώπου. Με το Άγιο Πνεύμα γνωρίζουμε και βιώνουμε ότι ο Θεός είναι μαζί μας. Για τον λόγο αυτό, στην προσευχή μας εμπιστευόμαστε στον Θεό κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, ειδικά όσους έχουν ανάγκη, όσους βιώνουν πείνα, μοναξιά ή ασθένεια.»
Ανταλλαγή δώρων
Μετά την υπογραφή οι Προκαθήμενοι αντάλλαξαν δώρα. Ο Πατριάρχης δώρισε στον Πάπα ένα «στόλε» (πετραχήλι Καθολικών), και ο τελευταίος μια ψηφιδωτή εικόνα του Παντοκράτορα Ιησού. Ακολουθήσε η παρουσίαση των ιεραρχών εκατέρωθεν και των λοιπών μελών της παπικής συνοδείας, και στη συνέχεια αποσύρθηκαν για ολιγόλεπτη συνάντηση στο πατριαρχικό γραφείο. Στη συνέχεια συναντήθηκε με επικεφαλής τοπικών εκκλησιών και χριστιανικών κοινοτήτων στον ναό Μορ Εφραίμ της Συριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στη συνέχεια απεχώρησε για να προστεί μαζικής θείας λειτουργίας στον κλειστό χώρο εκδηλώσεων «Volkswagen Arena» της Κωνσταντινούπολης.
Ξυπόλητος στο τζαμί
Το πρωί του Σαββάτου, ο Πάπας επισκέφθηκε αρχικά το ιστορικό Μπλέ τζαμί. Εκεί περπάτησε ξυπόλητος αλλά δεν προσευχήθηκε.
Την Κυριακή ανήμερα της εορτής του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, ιδρυτού της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης, τελέστηκε πατριαρχική και συνοδική θεία λειτουργία, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και συλλειτουργούντος του Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου. Στη θεία λειτουργία για την θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου παρέστη ο Πάπας Ρώμης.Στο τέλος της θείας λειτουργίας οι δύο προκαθήμενοι ευλόγησαν τους πιστούς από τον εξώστη του Πατριαρχικού Οίκου.
Το μεσημέρι της Κυριακής, ο Πάπας Λέων ΙΔ', παρακάθησε σε γεύμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και στη συνέχεια αναχώρησε αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη για την Βηρυτό, όπου συνεχίζει την αποστολική του περιοδεία