Ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς, υπήρξε ο άνθρωπος του Θεού, ο λειτουργός του Υψίστου, ο άοκνος ιερουργός και λάτρης του Τριαδικού Θεού. Η μεγάλη του ευλάβεια, η απεριόριστη καλοσύνη του, η υπερβολική του αφιλοχρηματία, η απλότητά του, το ακτινοβόλο ιερατικό του ήθος, η άφθαστη ιεροπρέπειά του, η ταπείνωσή του, η αγάπη του για την Θεία Λατρεία και οι λοιπές του αρετές, τον καταξίωσαν στη συνείδηση του λαού.
Η Αγία μας Εκκλησία ανακήρυξε και επισήμως ως άγιο τον Άγιο Νικόλαο τον Πλανά κατά την 135 η Συνοδική Περίοδο (1991-1992) του Πάνσεπτου Οικουμενικού Πατριαρχείου, με εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Νικοδήμου, και βεβαίως με την φροντίδα του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου κ.κ. Αμβροσίου.
Για τον Άγιο των Αθηνών
"Ποιος μπορεί να λησμονήσει ποτέ τον παπα-Νικόλαο Πλανά, τον Όσιο αυτό της Εκκλησίας μας, στο εκκλησάκι του οποίου έψελναν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης; Και μια άγνωστη λεπτομέρεια: Όποιος έδινε έστω και μία δεκάρα στον παπα-Πλανά μαζί με ένα χαρτί με τα ονόματα των αποθανόντων συγγενών, ώστε ο άγιος «να διαβάζει τις ψυχές» στην Εκκλησία, αυτό το χαρτί ο παπα-Πλανάς το κουβαλούσε συνεχώς μαζί του σε ένα δισάκι μέχρι του θανάτου του! Αυτός και ο λόγος, που αργούσε πολύ να βγει από την εκκλησία, λόγω των πολλών ονομάτων, που είχε να διαβάσει στη λειτουργία -και ιδίως τα Ψυχοσάββατα- για τις ψυχές!..
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ μας σήμερα (2 Μαρτίου) γιορτάζει μια τόσο ταπεινή, αλλά και τόσο μεγάλη μορφή της Ορθοδοξίας μας, όπως ο Όσιος Νικόλαος Πλανάς. Πρόκειται για μια πραγματικά αγία μορφή, για τον οποίον ό,τι και να πει κανείς, όσα εγκώμια κι αν του ψάλλει, θα τον αδικήσει! Έτυχε να έχω μια «εξ αγχιστείας» συγγένεια με τον Κυρ-Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, τον μεγάλο αυτό Σκιαθίτη διηγηματογράφο και «Άγιο των Γραμμάτων», διότι ο θείος της μητέρας μου, Χρήστος Ιωάννου Ζαφειρόπουλος, είχε νυμφευθεί την Μαρία Παπαγεωργίου, συγγενικό πρόσωπο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, η οποία μου περιέγραφε πώς ακριβώς ήταν ο Παπαδιαμάντης, ο οποίος μόλις τελείωνε η λειτουργία στο εκκλησάκι του Προφήτου Ελισσαίου, όπου έψελνε, μετέβαινε στο σπίτι της «για ένα αφέψημα», όπως έλεγε, μαζί με τον πατέρα της. Από την εφημερίδα «Εσπερινή» της 6ης Μαρτίου 1932 αξίζει τον κόπο να διαβάσουμε λίγα λόγια για την αγία αυτή μορφή:
«Μεταξύ των ολίγων πραγματικών, λειτουργών του Υψίστου, υπήρξεν ασφαλώς ο χθες εις Κύριον αποδήμησας αιδεσιμώτατος ιερεύς Νικόλαος Πλανάς, εις ηλικίαν 82 ετών.
»Εγεννήθη εις Νάξον το 1851 και από μικρό παιδί αφιερώθη εις τα θεία και την υπηρεσίαν της Εκκλησίας. Από δέκα ετών υπήρξεν υπηρέτης του ιερού, εσήκωνε τα άγια εξαπτέρυγα, αγρυπνούσεν εις τας ολονυκτίας, και από της ηλικίας εκείνης είχεν εκδηλωθή το φιλεύσπλαγχνον του χαραχτήρος του και τα αλτρουιστικά του αισθήματα. Το ψωμί που του έδιδε η μητέρα του, το εμοίραζε με τα άλλα παιδιά του χωριού του, και πολλές φορές είχε δώσει και τα ρούχα του ακόμη στα φτωχά παιδιά.
»Το 1879 εχειροτονήθη διάκονος εις τον Άγιον Παντελεήμονα τον παλαιόν... κατόπιν εχειροτονήθη ιερεύς (1884) εις το παρά τον Παλαιόν Στρατώνα ναΰδριον του Προφήτου Ελισσαίου, εις το οποίον μετέβαινε, ως γνωστόν, και έψαλλε κάθε Κυριακήν ο αείμνηστος διηγηματογράφος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Ελειτούργησεν εις τον ιερόν ναόν της Μεταμορφώσεις ολίγον διάστημα, και ετοποθετήθη εις το τότε εξωκκλήσιον του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, μετόχιον της Μονής του Όρους Σινά.[...]
»Ο σημερινός ναός του Αγίου Ιωάννου οφείλεται κατά μέγα μέρος εις αυτόν και τας ενεργείας ενός άλλου μορφωμένου και αφοσιωμένου κληρικού, του ιερέως Νικολάου Λαμπροπούλου. Ο κόσμος χάρις εις τον παπα-Πλανάν, συνέρρεεν εις την μικράν εκκλησίαν και τα εισοδήματά της, φυσικά, ηύξανον. Ταυτοχρόνως εμεγάλωνε και η συνοικία και κατέστη, συν τω χρόνω, μεγάλη ενορία. Όλα τα κέρδη του ο παπα-Νικόλαος τα διέθετε εις την εκκλησίαν και τους πτωχούς. Ηγόρασεν εικόνας και προσέφερε δώδεκα χιλιάδας προπολεμικών δραχμών, ως εμφαίνεται εκ των πρακτικών, και δεκαπέντε μεταπολεμικάς. Ουδέποτε κρατούσε χρήματα. Ό,τι του έδιδον, τα διέθετεν αμέσως. Με το ένα χέρι τα έπαιρνε και με το άλλο τα έδιδε σε πτωχούς, χήρας και ορφανά. Εισέπραττε το πρωί; Το μεσημέρι δεν είχε πεντάρα. Εισέπραττε το απόγευμα; Το βράδυ εκοιμάτο απένταρος.
»Άκακος και άχολος, μη γνωρίζων την άρνησιν, έδιδε εις πάντας τους ζητούντας. Και πολλάκις, όπως μου έλεγεν ο πάτερ Λαμπρόπουλος, έπιπτε θύμα εκμεταλλευτών, οι οποίοι επήγαιναν και του έλεγαν ότι ήσαν πτωχοί, ότι επεινούσαν και υπέφεραν και τους έδιδε και την τελευταίαν του δεκάραν.
»Όπως ήτο επόμενον, ήτο αδύνατον ο άγιος άνθρωπος να έχη εχθρούς. Και να τον ύβριζον ακόμη και να τον έκλεπτον φανερά, αυτός με το μειδίαμα της καλωσύνης εις τα χείλη τους συνεχώρει και τους ηυλόγει. Ένα τάλληρο την ημέραν ήτο δι' αυτόν πολύ. Ουδέποτε κρατούσε περισσότερα χρήματα. Τα υπόλοιπα τα εμοίραζε…».Και μια άγνωστη λεπτομέρεια: Όποιος έδινε έστω και μία δεκάρα στον παπα-Πλανά μαζί με ένα χαρτί με τα ονόματα των αποθανόντων συγγενών, ώστε ο άγιος «να διαβάζει τις ψυχές» στην Εκκλησία, αυτό το χαρτί ο παπα-Πλανάς το κουβαλούσε συνεχώς μαζί του σε ένα δισάκι μέχρι του θανάτου του! Αυτός και ο λόγος, που αργούσε πολύ να βγει από την εκκλησία, λόγω των πολλών ονομάτων, που είχε να διαβάσει στη λειτουργία -και ιδίως τα Ψυχοσάββατα- για τις ψυχές!..
Με σεβασμό και τιμή
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ
Δευτέρα, 2 Μαρτίου 2015