Τελέστηκαν την Κυριακή, 29 Μαΐου 2011 και ώρα 19.00΄, από την Α.Μ. τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομο τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του αείμνηστου τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του αείμνηστου αρχιεπισκόπου και Εθνάρχη Μακαρία Γ΄, που βρίσκεται στην αυλή της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου.
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυναν ο προσωπικός Ιατρός και στενός συνεργάτης του αείμνηστου Εθνάρχη, πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Δρ. Βάσος Λυσσαρίδης, καθώς και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας Ευσέβιος εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.Ο λαός, με την αθρόα προσέλευσή του, τίμησε για μια ακόμη φορά τον Αρχιεπίσκοπο και Εθνάρχη Μακάριο Γ΄, εκφράζοντας προς αυτόν τις ευγνώμονες ευχαριστίες του για τη μεγάλη του προσφορά προς την Εκκλησία και την Πατρίδα.
Στην ομιλία του ο κ. Χρυσόστομος τόνισε μεταξύ άλλων:
«… Πόσο κοντά στις θέσεις Μακαρίου βρισκόμαστε σήμερα; Οι συνομιλίες για λύση του προβλήματός μας διεξάγονται σε κλίμα δυσμενέστατο για την πλευρά μας. Ο Τουρκικός κατοχικός στρατός και οι έποικοι παραμένουν στην Κύπρο. Μάλιστα ο αριθμός τους αυξάνεται δραματικά με τη συνεχή εισαγωγή και άλλων από την Τουρκία. Η διεθνής κοινότητα -με τη δική μας ανοχή, ή και τα δικά μας λάθη- ασκεί πίεση σ’ εμάς, στο θύμα, και όχι στον θύτη. Η κατοχική δύναμη, αντί να αποτελεί το πρόβλημα, παρουσιάζεται ως εξωτερικός παρατηρητής, αφού επιμένουμε και στον αδόκιμο, από απόψεως γλώσσας, όρο ότι οι συνομιλίες είναι «Κυπριακής ιδιοκτησίας».
Οι συνεχείς υποχωρήσεις της πλευράς μας δεν έδωσαν κανένα αποτέλεσμα μέχρι σήμερα. Αντίθετα, βοήθησαν στη συνεχή μετακίνηση του Τουρκικού τελικού στόχου, που φαίνεται σήμερα ξεκάθαρα ότι είναι η Τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου.
Πρέπει, όμως, πάση θυσία, να ανακοπεί η πορεία λύσης του Κυπριακού με Τουρκικούς όρους. Ο Ελληνισμός με τη διαχρονική θυσία των ηρώων του, απέκτησε ένα μέτρο για να μετρά το ηθικό του ανάστημα μέσα στην ιστορική του πορεία. Και αυτό το μέτρο έχει χαρακτηριστικά την αξιοπρέπεια, την αυτοθυσία, τον ηρωϊσμό, την πρόκριση της ελευθερίας έναντι μιας ανετότερης ζωής. Κάθε Έλληνας ξέρει πως η Ελληνική ταυτότητα κουβαλά μαζί της υποχρεώσεις. Και η σημερινή θλιβερή επέτειος διδάσκει τον καθένα ότι «το την Κύπρον παραδούναι... ούτε των κυβερνώντων εστί, ούτε άλλου των κατοικούντων εν αυτή. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αγωνισόμεθα και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Γι’ αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη ανασχεδιασμού της πορείας και του αγώνα μας.
Η συνέχιση των συνομιλιών για λύση, κάτω από τους εκβιασμούς των νεοσουλτάνων της Άγκυρας, θα μας οδηγήσει σε σχέδιο θνησιγενές, παρόμοιο, ή χειρότερο εκείνου που απορρίψαμε, που θα αφανίσει τον Κυπριακό Ελληνισμό. Οι ξένοι, μεταξύ των οποίων δυστυχώς και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, που κατάντησε να ’ναι σήμερα εκπρόσωπος των Αμερικανών και των Βρετανών, αναζητούν πάντοτε λύση ίσων αποστάσεων μεταξύ των συνεχώς αναβαθμιζομένων απαιτήσεων της Τουρκίας και των συνεχώς υποβαθμιζομένων, με τις συνεχείς προσφορές μας, δικών μας θέσεων. Απαιτείται εγκατάλειψη της στρατηγικής των υποχωρήσεων και της ηττοπάθειας, που ήδη απέτυχε. Η υποταγή δεν είναι επιλογή, γιατί οδηγεί στον αφανισμό. Η αντίσταση, η διεκδίκηση και ο αγώνας με καθαρούς στόχους δίδει ελπίδα σωτηρίας και επιβίωσης. Η Ιστορία είναι αμείλικτη και διδάσκει ότι οι ισχυροί υπολογίζουν μόνο τους αντιπάλους, όσο μικροί και αν είναι, που προβάλλουν αντίσταση και τους προκαλούν κόστος είτε σε αίμα, είτε σε διεθνή κατακραυγή.
Η αλλαγή πλεύσης, έστω και την υστάτη, και ο προσανατολισμός προς κατοχύρωση αρχών και διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του λαού μας, είναι ο μόνος τρόπος που θα μας απαλλάξει από τον θανάσιμο εναγκαλισμό των κάθε λογής Ντάουνερ, Πάσκο, Χάνεϊ, των αδίστακτων συμφεροντολόγων και ισχυρών της γης. Το πρόβλημά μας είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Η λύση πρέπει να είναι συμβατή με το διεθνές δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, που είναι σήμερα και δικό μας δίκαιο. Δεν μπορεί να είναι βιώσιμη μια λύση που να προνοεί βέτο στη λειτουργία του κράτους, που να μην προνοεί αποχώρηση των εποίκων, επιστροφή όλων των προσφύγων στις εστίες και στις περιουσίες τους, που να μην κατοχυρώνει τη βασική αρχή της Δημοκρατίας: ένας άνθρωπος μία ψήφος, όπως ακριβώς διακήρυσσε και επεδίωκε ο Εθνάρχης Μακάριος.
Στόχος της Τουρκίας αυτήν τη στιγμή είναι η εξάλειψη της Κυπριακής Δημοκρατίας, και στο άμεσο μέλλον -πράγμα που θα έλθει ως επακόλουθο του πρώτου- η εξάλειψη του Ελληνισμού από την Κύπρο. Το 2004, με την καταψήφιση του σχεδίου Ανάν, ο Ελληνισμός της Κύπρου απέτρεψε την υλοποίηση των Τουρκικών σχεδίων. Οι Τουρκικές και Αγγλοαμερικανικές μεθοδεύσεις, όμως, δεν σταμάτησαν. Αντιθέτως, εντείνονται με κάθε μέσο και κάθε τρόπο. Ο Ελληνισμός της Κύπρου αντιμετωπίζει σήμερα μια συντονισμένη προσπάθεια να πληγεί η ιστορική του μνήμη, με ενέργειες για αλλοίωση της διδασκόμενης στα σχολεία ύλης του μαθήματος της Ιστορίας, να υποσκαφθεί η εθνική του συνείδηση, με αμφισβήτηση αυτής της ίδιας της καταγωγής και της γλώσσας του, να νοθευτεί η συνοχή του, με την ενθάρρυνση της έλευσης και εγκατάστασης λαθρομεταναστών στις ελεύθερες περιοχές. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του κινδύνου, αν παραμείνουμε απαθείς και αν δεν ενωθούμε κάτω από ένα σαφές πρόγραμμα αγώνα, με τις αρχές που προδιαγράψαμε, τις αρχές Μακαρίου, θα έλθει, δυστυχώς, το οδυνηρό τέλος.
Και να ξέρουμε πως «ταύτα πάντα» θα είναι «αρχή ωδίνων» για τον Ελληνισμό. Αν χαθεί η Κύπρος, θα ακολουθήσουν και άλλα τμήματα του Έθνους.
Τελώντας, σήμερα, τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντος του Εθνάρχου Μακαρίου, καλούμαστε όλοι όπως συνειδητοποιήσουμε και αναλάβουμε τις ευθύνες μας για το μέλλον του τόπου και των παιδιών μας. Η διολίσθηση του προβλήματός μας σε επικίνδυνες ατραπούς πρέπει πάραυτα να σταματήσει. Δεν έχει κανένας το δικαίωμα να υποθηκεύσει το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού. Κανενός οι ώμοι δεν μπορούν να σηκώσουν τις κατάρες και τα αναθέματα τόσων γενεών Ελλήνων της Κύπρου αν, παρ’ ελπίδα, οδηγηθούμε στη διαφαινόμενη Τουρκοποίηση του τόπου.
Θα πρέπει και οι ξένοι να πληροφορηθούν για την αποφασιστικότητά μας για αγώνα, προς διεκδίκηση των αναφαίρετων ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας. Των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι πολίτες, και κάθε ελεύθερος άνθρωπος.
Εμείς, οι Έλληνες της Κύπρου, δίνουμε την υπόσχεση ότι ατενίζοντας καθημερινά την αγέρωχη μορφή του Εθνάρχη Μακαρίου, πέραν από κόμματα και ιδεολογίες, θα ανανεώνουμε την απόφασή μας για εμμονή στις υποθήκες του και στην εθνοπρεπή γραμμή που μας άφησε για αγώνα μέχρι τη δικαίωση, ανεξάρτητα από τις θυσίες που θα απαιτηθούν. Για αγώνα μέχρι την εξασφάλιση των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέπουν την εθνική επιβίωσή μας, μέσα σε συνθήκες ελευθερίας, στη γη τούτη των πατέρων μας. Θα είναι, τούτο, η μεγαλύτερη προσφορά προς τον αλησμόνητο και διαχρονικό ηγέτη μας.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
29 Μαΐου 2011".