Κατόπιν της κυκλοφορήσεως του από 4/6/2013 Δελτίου Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος διά του οποίου δημοσιοποιήθηκε η ημερησία διάταξις της τακτικής συγκλήσεως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος από 15ης-18ης μηνός Οκτωβρίου τρ. έτους με θέμα: «Ο ρόλος του θεσμού της οικογενείας στην σύγχρονη Ελληνική κοινωνία», θέμα που έχει πλειστάκις συζητηθή εν τη σεπτή Ιεραρχία και έχει ασφαλώς εξαντληθή, ο Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιώς κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ δημοσιοποιεί την απάντησίν του εις την υπ’ αριθμ. 2939/2013 Εγκύκλιον της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος δι’ ης εζητείτο η υποβολή θεματολογίας διά την διαμόρφωσιν της ημερησίας διατάξεως της προσεχούς τακτικής συγκλήσεως της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμ. Πρωτ. 455 ᾿Εν Πειραιεί τη 18η Απριλίου 2013
Προς την
Α. Μακαριότητα
τον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών
και πάσης Ελλάδος
Κύριον κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΝ
και την Ι. Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος
Ιασίου 1
115 21 ΑΘΗΝΑΙ
Μακαριώτατε Πρόεδρε,
Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί σύνεδροι,
Πάνυ ευλαβώς και ευσεβάστως εις απάντησιν της υπ’ αριθμ. 2939 Υμετέρας Σεπτής Εγκυκλίου εχούσης αριθμ. Πρωτ. 1426/671/2.4.13 και μετά πολλής ειλικρινούς ταπεινώσεως, προάγομαι όπως υποβάλω εις την Υμετέραν Θεοτίμητον και εγνωσμένην έμφρονα ποιμαντικήν σύνεσιν, διάκρισιν και αγωνίαν προτάσεις διοικητικής και πνευματικής ανασυγκροτήσεως του εκκλησιαστικού Οργανισμού της Αγιωτάτης ημών Εκκλησίας ερειδομένας επί της εφαρμογής των υπό των Θείων και Ιερών Κανόνων προβλεπομένων αλλά και προκυπτούσας εκ της αδηρίτου ενδοκοσμικής πραγματικότητος, ίνα αποτελέσουν θέματα της προσεχούς τακτικής Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Έχων ως εφαλτήριον τας πολυειδώς εκπεφρασθείσας τόσον υπό της Υμετέρας πανσέπτου Μακαριότητος, όσον και υπό πλειάδος Ιεραρχών και πρωτιστευόντων ευσεβών διακόνων και μελών της αμωμήτου ημών Εκκλησίας, σχετικάς γνώμας και κατά καιρούς θέσεις διά την αναζωπύρωσιν του χαρίσματος αλλά και την προστασίαν του εκκλησιαστικού σώματος, εκ της τραγικής εκκοσμικεύσεως και του επικινδύνου συσχηματισμού μετά του φθίνοντος πνευματικώς κόσμου, καταθέτω τας ακολούθους πρακτικάς προτάσεις εισηγούμενος ευλαβώς όπως συζητηθώσιν εν τη τακτική Συνελεύσει της Σεπτής Ιεραρχίας:
1. Ειδικώτερον θεωρώ ως εξόχως κρίσιμον το γεγονός της επί μακρόν χρόνον εκ λόγων υγείας ή αδυναμίας ένεκεν προβεβυκυίας ηλικίας κατάλειψιν αποιμάντου εκκλησιαστικής Επαρχίας διότι η έλλειψις της δυναμικής παρουσίας του οικείου Ποιμενάρχου και της απολύτου προσωπικής κοινωνίας αυτού μετά του διαποιμαινομένου λαού, οδηγεί αναποδράστως εις καταρράκωσιν του εκκλησιαστικού λειτουργικού τρόπου ζωής και επιτρέπει την ανάπτυξιν παθογενειών εκ του τυχόν αναπτυχθέντος περιβάλλοντος. Εν τη περιπτώσει βεβαίως ταύτη ο Καταστατικός Χάρτης της Αγιωτάτης ημών Εκκλησίας (Ν.590/1977) και το Κανονικόν δίκαιον Αυτής, εμπεριέχουν νομικάς και κανονικάς προβλέψεις.
Εφ’ όσον όμως ως πρόσωπα πάντοτε εκ φύσεως λειτουργούμεν και με το συναίσθημα, τυγχάνει δυσχερής η εφαρμογή των ειρημένων νομικών ή κανονικών προβλέψεων, κατά μείζονα δε λόγον διότι εις το Κανονικόν δίκαιον υφίσταται ρητή απαγόρευσις θεσμοθετήσεως ορίου ηλικίας και δεν προβλέπεται κανονικός έλεγχος αρνήσεως υποβολής κανονικής παραιτήσεως διά λόγους υγείας.
Κατά ταύτα θεωρείται ως επιβεβλημένη πλέον κατά την ανάθεσιν της επισκοπικής διακονίας υπό της Εκκλησίας ο αναλαμβάνων την ευθυνοφόρον αυτήν αποστολήν να δεσμεύεται ενώπιον Αυτής δι’ επισήμου τρόπου, ότι εν περιπτώσει οιασδήτινος αδυναμίας επιτελέσεως των λειτουργικών αυτού καθηκόντων, θέτει εκ προοιμίου εαυτόν εις την διάθεσιν της Εκκλησίας.
Ειρήσθω ενταύθα ότι θα πρέπει να θεσμοθετηθή έτι εναργέστερον πέραν της εγνωσμένης Συνοδικής εγκυκλίου η υποχρέωσις του διαδεχομένου εις την επισκοπικήν ευθύνην, όπως αναλαμβάνη πλήρως και περιθάλπη κατά πάντα τον Προκάτοχον αυτού. Δυστυχώς η πρόθεσις του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου διά την ανίδρυσιν και λειτουργίαν Εκκλησιαστικού χώρου περιθάλψεως ασθενούντων και προβεβηκότων τη ηλικία αγάμων Κληρικών παντός βαθμού περιέπεσεν εις αχρησίαν και ουσία κατελήφθη. Μάλιστα δε το ορισθέν κτίριον διά την ειρημένην χρήσιν παρεδόθη ήδη εις ετέραν.
2. Εν ταυτώ διακονήσας επί μακράν σειράν ετών την Εκκλησιαστικήν δικαιοσύνην διεκρίβωσα την ουσιώδη αναγκαιότητα, την επιβαλομένην και εκ του συγχρόνου τρόπου ζωής και εκ της απομειώσεως των ηθικών αξιών, διά την πρόληψιν εισόδου εις τον ιερόν Κλήρον προσώπων ασταθών περί την πίστιν και το ήθος ή άλλως επενδυόντων εις την διά της Εκκλησίας κοινωνικήν και οικονομικήν των ανέλιξιν.
Τυγχάνει εξόχως αδύναμος η διά της διαδικασίας της κανονικής συμμαρτυρίας και μόνον προστασία του Εκκλησιαστικού γεγονότος και του Εκκλησιαστικού σώματος από την είσοδον εις τον ιερόν Κλήρον προσώπων προβληματικής ψυχοσυνθέσεως και συμπεριφοράς. Διά ταύτα και ως εν τη προσφάτω εκτάκτω συνελεύσει της Ιεραρχίας ανέφερα αποβαίνει απαραίτητος και άμεσος η ανάγκη θεσμοθετήσεως Συνοδικής Επιτροπής χειροτονιών, εις την οποίαν θα συμμετέχουν και έγκριτοι θύραθεν επιστήμονες αναλύσεως του ανθρωπίνου προσώπου και διακριβώσεως της ψυχοσωματικής αυτού ακεραιότητος εις την οποίαν Επιτροπήν θα εκχωρηθή διά κοινής δηλώσεως των μελών της Σεπτής Ιεραρχίας η αρμοδιότης ψυχοσωματικού ελέγχου των υποψηφίων διά την την προχείρισίν των εις οιανδήτινα βαθμόν της Ιερωσύνης και υποβολής εισηγητικής δεσμευτικής εκθέσεως.
3. Ωσαύτως εναύλως ακούεται η φωνή του εν Αγίοις αυλιζομένου Γέροντος Επιφανίου Θεοδωροπούλου, ήντινα και ημείς Μακαριώτατε Άγιε Πρόεδρε πλειστάκις έχετε ιστορικώς μεταφέρει, διά την αναγκαιοτάτην αλλαγήν του τρόπου εκλογής των Ιεραρχών της Αγιωτάτης ημών Εκκλησίας, ήτις όπως δέον λαμβάνει υπ’ όψιν αυτής τόσον το Κανονικόν ημών δίκαιον, όσον και την Αποστολικήν και Αγιογραφικήν παράδοσιν. Ειδικώτερον η εμπειρία της εκλογής Μητροπολίτου εις χηρεύουσαν τινά θέσιν και η εν τω ιερώ Σώματι διενεργουμένη διαδικασία ψηφοφοριών και η εις τον έντυπον και ηλεκτρονικόν τύπον αναγραφή σχετικών προβλέψεων και εκφράσεως συμπαθειών και προεκτιμήσεων διά προβαλόμενα πρόσωπα και υποστηρικτάς των ως και διά μέντορας και ποδηγέτας και η σπερμολογία περί χρισμάτων, απομειώνει δυστυχώς το ιερόν μυστήριον της εκλογής, ήτις κατά το κανονικόν δίκαιον αποτελεί αναπόσπαστον τμήμα του ι. μυστηρίου της Αρχιερωσύνης.
Εν ταυτώ το άχρι πρότινος ατυχές κανονικώς σύστημα εκλογής εν τη Αγιωτάτη Αυτοκεφάλω Εκκλησία της Κύπρου, ο και ήλλαξεν διά του νέου Καταστατικού Χάρτου Αυτής παρέχει ετέραν εμπειρίαν και δυνατότητα εκτιμήσεως των πραγμάτων. Επομένως η διαμόρφωσις της σεπτής προτάσεως του αοιδίμου Γέροντος Επιφανίου Θεοδωροπούλου και η επικαιροποίησις αυτής θα παρέξη εξαίρετον δυναμικήν αναβάθμισιν διά την Αγιωτάτην ημών Εκκλησίαν και θα εφελκύση έτι περισσότερον την χάριν του Παναγίου και Τελεταρχικού Πνεύματος εμπνέουσα ωσαύτως το ημέτερον ποίμνιον και ειρηνεύουσα την συνείδησιν αυτού.
Προτείνεται όθεν όπως τροποποιηθή ο Κ.Χ. (Νόμος 590/1977) εν τοις άρθροις 12-15, 17 και 23-26 διά νέου τρόπου εκλογής και καταστάσεως, ο οποίος θα προβλέπη και θα συνδυάζη την τε κανονικήν διαδικασίαν της εκλογής υπό του ιερού σώματος των Επισκόπων της Εκκλησίας, την τε διαδικασίαν της εκλογής υπό του ι. σώματος των λοιπών Κληρικών μελών, των μοναχικών ταγμάτων και των ευσεβών μελών του λαού του Θεού και και την τε άμεσον και καθοριστικήν αποστολικοπαράδοτον απόφανσιν του Δομήτορος της Εκκλησίας Κυρίου του διά του Παναγίου και Τελεταρχικού Πνεύματος διοικούντος το ιερόν Αυτού σώμα, ούτινος μόνη κεφαλή υπάρχει Αυτός. Κατά ταύτα η πλήρωσις χηρευούσης Μητροπολιτικής έδρας θα διενεργείται εις τρία επίπεδα.
Πρώτον διά της εκλογής υπό της Ι. Συνόδου της Ιεραρχίας διά κανονικών ψήφων ενός υποψηφίου εκ του καταλόγου των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων ή των προς κατάστασιν μετατιθεμένων εν ενεργεία Μητροπολιτών με την ηυξημένην πλειοψηφίαν που ήδη προβλέπεται καίτοι το μεταθετόν κανονικώς πάσχει.
Δεύτερον διά της εκλογής υπό του Ιερού Σώματος των Κληρικών της χηρευούσης Μητροπόλεως, των μοναχικών ταγμάτων Αυτής και των λαικών μελών των εκκλησιαστικών συμβουλίων και των φιλοπτώχων αδελφοτήτων ενός υποψηφίου εκ του καταλόγου των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων εκ των ευδοκίμως υπηρετούντων τουλάχιστον επί 10ετίαν εν τη χηρευούση Μητροπόλει.
Τρίτον, διά της προτάσεως ενός υποψηφίου εκ του καταλόγου των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων υπό του Προέδρου της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, όταν επίκειται πλήρωσις Ι. Μητροπόλεως της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος ή του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου και της περί Αυτόν Αγίας και Ιεράς Συνόδου, όταν επίκειται πλήρωσις Ι. Μητροπόλεως των Νέων Χωρών και εν συνεχεία θα επακολουθή η τέλεσις Θ. Λειτουργίας συλλειτουργούσης της Σεπτής Ιεραρχίας. Μετά δε το πέρας της Θ. Ευχαριστίας αναπεμφθείσης ειδικής δεήσεως προς τον πανυπερτέλειον και πανάγιον Θεόν θα πραγματοποιείται η κλήρωσις ενός εκ των τριών αναδειχθέντων συλλειτουργούντων υποψηφίων. Ούτως θα εφαρμόζεται η αγιογραφική πρακτική των θείων και ιερών Αποστόλων (Πραξ. Α΄12-26) λαμβανομένων υπ’ όψιν των κανονικών προβλέψεων των Αγίων Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων των κυρωθεισών υπ’ Αυτών.
Ειδικώτερον διά την πλήρωσιν της Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών η διαδικασία θα διαλαμβάνη την εκλογήν δύο υποψηφίων εκ των Ελλήνων το γένος εν ενεργεία Μητροπολιτών και Επισκόπων και εκ του καταλόγου των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων της Εκκλησίας της Ελλάδος κληρικών υπό του σώματος της Σεπτής Ιεραρχίας και την εκλογήν ενός υποψηφίου υπό των κληρικών της Ι. Αρχιεπισκοπής, των μοναχικών ταγμάτων και των λαικών μελών των εκκλησιαστικών συμβουλίων και των φιλοπτώχων αδελφοτήτων εκ του καταλόγου των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων εκ των ευδοκίμως υπηρετούντων τουλάχιστον επί 10ετίαν εν Αυτή ή εκ των τιτουλαρίων Μητροπολιτών και των βοηθών Επισκόπων Αυτής. Ακολούθως θα επαναλαμβάνεται η εν τοις ύπερθεν διαδικασία κληρώσεως και αναδείξεως του νέου Αρχιεπισκόπου.
4. Ειρήσθω εν παρόδω ότι η μυστικότης της ψηφοφορίας δεν διασφαλίζεται με την παρούσαν πρακτικήν της διά χειρός αναγραφής της τιμίας ψήφου διότι τυγχάνει πρόδηλον ότι δύναται να αναγνωρισθή ο γραφικός χαρακτήρ και η ταυτότης της γραψάσης χειρός και υπό μη ειδικών, δι’ ο και τυγχάνει απαραίτητος η ρύθμισις και αντιμετώπισις του ειρημένου προβλήματος διά της απλής τροποποιήσεως του εσωτερικού Κανονισμού διαδικασίας ψηφοφορίας είτε δι’ ηλεκτρονικού τρόπου, είτε δι’εντύπου καταλόγου.
5. Τέλος επανέρχομαι εις την αφεθείσαν εν τω κειμηλιαρχείω των πραγμάτων της Εκκλησίας Απόφασιν της Σεπτής Ιεραρχίας του Φεβρουαρίου 2005, η οποία είχεν υλοποιηθή διά του υπ’ αριθμ. 785/24.2.2005 εγγράφου της ΔΙΣ προς την τότε Υπουργόν Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Μαριέτταν Γιαννάκου με θέμα την προώθησιν νομοθετικών ρυθμίσεων διά την υποχρέωσιν υποβολής από 1/1/2006 δηλώσεων «πόθεν έσχες» των Αρχιερέων της Εκκλησίας της Ελλάδος και διά την υποχρέωσιν υποβολής εις την Δ.Ι.Σ. από 1/1/2006 αντιγράφου της φορολογικής των δηλώσεως και του ειδικού εντύπου Ε9 των Διευθυντών οιασδήτινος φύσεως Εκκλησιαστικών Οργανισμών, των προισταμένων των εν γένει Εκκλησιαστικών υπηρεσιών, των διαχειριζομένων εκκλησιαστικήν περιουσίαν και των λογιστών εκκλησιαστικών διαχειρίσεων. Από του έτους 2006 άχρι του νυν το όλον θέμα ενεταφιάσθη και παραμένει έκτοτε ζητούμενον διά την ουσιαστικήν αντιμετώπισιν των κατά καιρούς φερομένων εις τον έντυπον και ηλεκτρονικών τύπον δημοσιευμάτων των προσαπτόντων φιλοχρηματίαν, νόσφισιν, υπεξαίρεσιν και έτερά τινα εις Εκκλησιαστικά πρόσωπα. Τίθεται κατά την ταπεινήν μου άποψιν το θέμα ουσιωδώς και επιβάλλεται η ως οίον τε τάχιον κινητοποίησίς του κατόπιν επικαιροποιήσεώς του υπό του ιερού σώματος της Σεπτής Ιεραρχίας.
Κατακλείων εν πολλή αγάπη και αφοσιώσει τας προτάσεις μου και ίνα μη εκληφθή ιδιαίτατα η τρίτη εξ αυτών ως «πυροτέχνημα» προς χάριν εντυπωσιασμού και προς «άγραν» θετικών κρίσεων υπό του χριστεπωνύμου πληρώματος, δηλώ μετ’επιγνώσεως ότι εφ’ όσον αποφασισθή υπό του σεπτού σώματος της Ιεραρχίας η τοιαύτη θεσμοθέτησις και περιβληθή τον νόμιμον τύπον του Καταστατικού Χάρτου αποδέχομαι να ισχύση το πρώτον διά την θεόσωστον Μητρόπολίν μου τιθέμενος εις την διάθεσιν της Εκκλησίας.
Κατασπαζόμενος Υμάς και ευχόμενος εύδρομον το υπόλοιπον της Αγίας και Μ. Τεσσαρακοστής και πάντερπον το Άγιον Πάσχα διατελώ,
+ ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ