Την Κυριακή 24 Μαΐου 2015 τελέσθηκε στον, αγιογραφούμενο τις τελευταίες εβδομάδες, Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονος και Αγίας Παρασκευής Harrow – ΒΔ Λονδίνου Εθνικό Μνημόσυνο, υπέρ των ηρωϊκώς πεσόντων κατά την Άλωση της Βασιλίδος των Πόλεων το 1453 και κατά την Ποντιακή Γενοκτονία του 20ου αι.
Το Μνημόσυνο, το οποίο τέλεσε ο Ιερ. Προϊστάμενος της Κοινότητας Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας, παρακολούθησε ο Γενικός Πρόξενος της Μητέρας Πατρίδας Ελλάδας κ. Σωτήριος Δεμέστιχας, Άρχοντες της τοπικής Κοινότητας, πολλοί Πόντιοι και πλήθη Ομογενών.
Ομίλησε εμπνευσμένα η Ιατρός Δρ. Κική Σονίδου, Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Αγγλίας! Η Δρ. Σονίδου ανέφερε στην ομιλία της μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Είναι τιμή μου να στέκομαι σήμερα ενώπιόν σας όχι μόνο ως Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Αγγλίας αλλά και ως γνήσια απόγονος Μικρασιατών, καθώς οι γονείς του πατέρα μου ήταν Μικρασιάτες, ο παππούς από την Τραπεζούντα και η γιαγιά από την Κερασούντα.
Σήμερα ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του ΠΟΝΤΟΥ που διέπραξε το οθωμανικό-κεμαλικό κράτος, οδηγώντας σε βίαιο θάνατο 353.000 Έλληνες, ενώ κατά άλλους 368.000.
Ήταν το στάδιο προς τη διαπραχθείσα Γενοκτονία των Αρμενίων με κορύφωση το 1915.
Το σχέδιο εξόντωσης των Ελλήνων του ΠΟΝΤΟΥ ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν. Σε λίγες μέρες τιμούμε την μνήμη της αλώσεως της Πόλης, 29 Μαΐου 1453, επί Κων/νου Παλαιολόγου του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου από τον Μωάμεθ Β΄ τον κατακτητή.
Η Πόλη είχε και παλιότερα αλωθεί από τους Σταυροφόρους το 1204. Οι πολιτικές και θρησκευτικές εντάσεις την κατέστησαν εύκολη λεία στα χέρια των Οθωμανών.
Έτσι έληξε η Βυζαντινή αυτοκρατορία. Οι Έλληνες κατέφυγαν στην Ιταλία συμβάλλοντας ουσιαστικά με την πνευματική τους δύναμη στην Αναγέννηση. Πολλοί έμειναν στην ευρύτερη περιοχή του ΠΟΝΤΟΥ στα βόρεια της Μ. Ασίας, αποτελώντας μια μειονότητα με σημαντική οικονομική, πνευματική και πολιτιστική δύναμη, σημειώνοντας δημογραφική άνοδο.
Αυτή βάλθηκαν να εξοντώσουν οι Οθωμανοί.
Η Άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανούς δεν αλλοίωσε ούτε το φρόνημα ούτε την ελληνική τους συνείδηση, αποτελώντας πυρήνα πνευματικής και πολιτιστικής εκπόρευσης.
Το 1880 οι Έλληνες του ΠΟΝΤΟΥ ξεπερνούσαν τις 700.000 και στις αρχές του 20ου αιώνα το ένα εκατομμύριο. Μέχρι το 1919 είχαν χτιστεί 1400 σχολεία, διέθεταν τυπογραφεία, εξέδιδαν εφημερίδες περιοδικά, είχαν θέατρα και λέσχες, δείχνοντας το υψηλό πνευματικό τους επίπεδο.
Η Γενοκτονία ολοκληρώθηκε σταδιακά σε τρεις φάσεις με το τελικό σχέδιο δράσης να αναλαμβάνουν οι Νεότουρκοι: από την έναρξη του Α” ΠΠ μέχρι την κατάληψη της Τραπεζούντας από τους Ρώσους (1914-1916), συνεχίζεται με το τέλος του Α” ΠΠ , 1916-1918, και ολοκληρώνεται μέχρι το 1923 με το Σύμφωνο ανταλλαγής πληθυσμών.
Το 1908 εκδηλώθηκαν ως κίνημα νεαρών στρατιωτικών που επεδίωκαν μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της θνήσκουσας αυτοκρατορίας, βάζοντας στο περιθώριο το Σουλτάνο. Σύντομα όμως έδειξαν το σκληρό εθνικιστικό τους πρόσωπο, εκπονώντας σχέδια διωγμών των χριστιανικών πληθυσμών, εξισλαμισμών γυναικών και εκτουρκισμού της περιοχής, επωφελούμενοι της εμπλοκής των ευρωπαϊκών κρατών στον Α” Παγκόσμιο πόλεμο. Το 1911 μετά το συνέδριο της Θεσσαλονίκης το σχέδιο τους μπαίνει στην τελική ευθεία. Η Ελλάδα ωστόσο ήταν απασχολημένη με το Κρητικό Ζήτημα.
Οι νέοι άντρες κατατάσσονται υποχρεωτικά στο στρατό, οδηγούνται μέσω των ταγμάτων εργασίας (Αμελέ Ταμπουρού) σε σκληρές εργασίες σε λατομεία, ορυχεία και διάνοιξη δρόμων.
Η πείνα, οι κακουχίες, οι αρρώστιες τους οδηγούν στο θάνατο. Το 1916 τα ρωσικά στρατεύματα εισήλθαν στην Τραπεζούντα και μεγάλος αριθμός κατοίκων εκτοπίζεται στην ενδοχώρα. Ο εξισλαμισμός γυναικών παράλληλα ξεπερνά τις 100.000.
Στις 29 Μαΐου ο Κεμάλ αναθέτει στον τσέτη Τοπάλ Οσμάν τη διενέργεια μαζικής εξόντωσης. Καταστράφηκαν συνολικά 394 χωριά, πάνω από 25.000 Έλληνες δολοφονήθηκαν, προσωπικότητες του πνεύματος καταδικάστηκαν σε θάνατο από τα λεγόμενα Δικαστήρια Ανεξαρτησίας μέχρι το Σεπτέμβριο του 1921.
Ο Πρόξενος των ΗΠΑ, George Horton αναφέρει χαρακτηριστικά ότι δεν έλειπε τίποτα σχετικά με την θηριωδία, την ακολασία, την σκληρότητα και όλη τη μανία του ανθρώπινου πάθους.
Πολλά στοιχεία της καταστροφής εκείνης έχουν καταγραφεί από τον Πρέσβη Μορκεντάου καθώς και τον Επίσκοπο Τραπεζούντας.
Το ελληνικό κράτος περίπου 70 χρόνια αργότερα, μετά από αγώνες των Ποντίων, αποφασίζει στις 24 Φεβρουρίου του 1994 την καθιέρωση της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας, καθώς στις 19 Μαΐου του 1919 ο Κεμαλ είχε αποβιβαστεί στη Σαμψούντα. Το 1998, η 14η Σεπτεμβρίου ορίστηκε ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μ. Ασίας.
Το 2007 η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών αναγνωρίζει επίσημα τη Γενοκτονία.
Στη σημερινή εποχή της άμβλυνσης και ηθικής απομείωσης, που ο Ελληνισμός βάλλεται από τη χρεωκοπία, την πολιτισμική και πνευματική κατάπτωση και ενώ απειλούμαστε από ιστορική και γεωγραφική συρρίκνωση οφείλουμε να αντλήσουμε δύναμη και να αντισταθούμε στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
«Οι Έλληνες του Πόντου με το μαρτυρικό τους θάνατο στις πατρογονικές εστίες της Ιωνίας και του ΠΟΝΤΟΥ, στην απέραντη λεωφόρο του χρόνου, διατράνωσαν την πνευματική και πολιτισμική αλκή του Ελληνισμού».
Τη Γενοκτονία αναγνώρισαν μέχρι σήμερα η Κύπρος, Σουηδία, Ν. Αυστραλία, Νότια Ν. Ουαλία και διάφορες Πολιτείες των ΗΠΑ.
Κλείνω με τη φράση του Μίλαν Κούντερα: «Η πάλη του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι η πάλη της μνήμης κατά της λήθης»».