Διαβάζουμε από το ιστολόγιο του Μητροπολίτη Καλαβρύτων Αμβροσίου: «Τα παλαιότερα χρόνια τα ζώα ήσαν από απολύτως αναγκαία έως απλώς χρήσιμα στη ζωή μας. Τόσο στον αγρότη, και στον αστό! Τότε τα ζώα, πχ. άλογα, βόδια, σκυλιά, γάτες, υπηρετούσαν τον ανθρωπο και αυτός τά εφρόντιζε για να τα έχει στη δουλευσή του, δηλ. για να δέχεται τις υπηρεσίες του. Στις ημέρες μας ο άνθρωπος έγινε υπηρέτης των ζώων, κυρίως των οικόσιτων. Με θλίβει το γεγονός, κάθε φορά που βλέπω μια κυρία να βγάζει περίπατο τό σκυλάκι της, να το παίρνει στην αγκαλιά της, νά περιμαζεύει σε πλαστικό σακκουλάκι "τα κακά του", να το μπανιάρει, να το πηγαίνει στον ειδικό κουρέα, να ταξιδεύει μαζί του στην καμπίνα του αεροπλάνου, να του αγοράζει ειδικές βιταμινούχες τροφές, νά επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό! Καθώς συμπεραίνουμε το φαινόμενο είναι απόρροια του φαινομένου της μοναξιάς, από το το οποίον μαστίζεται ο σύγχρονος άνθρωπος. Τα ζώα αναγνωρίζουν τον αφέντη τους και με πολλούς τρόπους επιδεικνύουν την αγάπη τους. Και τότε ο άνθρωπος αιχμαλωτίζεται συναισθηματικά. Με τον καιρό γίνεται ένα εξαρτημένο άτομο. Ταξιδεύοντας εκτός Ελλάδος για υπηρεσιακούς λόγους ανέγνωσα σε τοπικές εφημερίδες σχετικά άρθρα με τίτλους πολύ εντυπωσιακούς, όπως τό "Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΣΚΥΛΟΣ". Επέλεξα λοιπόν μερικά σχετικά δημοσιεύματα, τα οποία παρέδωσα στην Φιλόλογο Καθηγήτρια Μ.Ε καί Πρεσβυτέρα κα Παναγιώτα Μιχαλίτση-Πετροπούλου, με την παράκληση να τα μελετήσει και να συντάξει ένα κείμενο για το Blog. Στη συνέχεια σας παραθέτουμε το άρθρο της. Απολαύστε το. Από τη θέση αυτή εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας στην Πρεσβυτέρα και Αρχηγό των Κατασκηνώσεών μας "ΤΟ ΟΡΑΜΑ" στα Καλάβρυτα, της περιόδου θηλέων».
Αυτά αναφέρει ο μητροπολίτης Καλαβρύτων στο προσωπικό του ιστολόγιο και την ίδια στιγμή το «ierovima» θυμήθηκε τον ζωόφιλο δεσπότη, τον Γέροντα Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως Διονύσιο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας(φωτο) ο οποίος σε πόνημά του με τίτλο «Ζωοφιλία: Η αγάπη και ο σεβασμός στην Κτίση» κάνει ένα πρωτότυπο βήμα για τα εκκλησιαστικά δεδομένα εξηγώντας πως η προστασία των ζώων αποτελεί θρησκευτικό καθήκον όλων μας. «Η καρδιά κάθε αγαθού και πολιτισμένου ανθρώπου θα πρέπει να φλέγεται από αγάπη για όλη την κτίση. Για τους ανθρώπους, τα ζώα, τα πτηνά, τα φυτά, τα δέντρα. Ο πραγματικός φιλάνθρωπος είναι και ζωόφιλος» λέει ο μητροπολίτης.
Συνεχίζουμε από το ιστολόγιο του Καλαβρύτων
"ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΕΠΤΩΧΕΥΣΑΜΕΝ"
Εφημεριδα «Les Temps»
Σάββατο 27 Αυγούστου 2011
«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»! Η ιστορική αυτή φράση, στη νέα χιλιετία και στη νέα δεκαετία που διανύουμε, φαίνεται να είναι η πλέον αντιπροσωπευτική και επίκαιρη. Ίσως όχι τόσο, επειδή ο κρατικός αλλά και ο οικογενειακός προϋπολογισμός περιορίζονται στην πράξη της διαίρεσης, ίσως όχι επειδή η οικονομική και επαγγελματική ανασφάλεια περιτριγυρίζει τους νέους, ίσως και όχι επειδή η παιδεία των ελληνόπουλων και η μέριμνα για τα «περήφανα γηρατειά» της πατρίδας μας, υπάρχουν μόνον κατ’ ευφημισμό στο λεξιλόγιο των νεοελλήνων.
«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» κι ο λόγος είναι ότι στερεύει καθημερινά η ανθρωπιά μας και εξαντλείται το σημαντικότερο αποθεματικό ατόμων και λαών, η αγάπη.
Βέβαια ακόμη το λαό μας τον συντηρούν οι μνήμες και τα βιώματα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Τότε που οι άνθρωποι βρίσκονταν κοντά ο ένας στον άλλο, για να μοιραστούν τις στερήσεις, τον πόνο, την ξενιτιά, την ασθένεια αλλά και τις μικρές ή μεγάλες χαρές τους, για να μοιραστούν το μόχθο στα κτήματα ή στο κτίσιμο του σπιτιού, για να μοιραστούν τις γυναικείες εργασίες του απογεύματος στις αυλές και το κοινό τραπέζι της Κυριακής ή της γιορτής, μα, και για να μοιράσουν απλόχερα άμεση βοήθεια και υποστήριξη σ’ οποιονδήποτε κλυδωνιζόταν, χωρίς βέβαια να διαθέτουν ικανά υλικά μέσα, παρά μόνον πλεόνασμα έγνοιας και αγάπης για το συνάνθρωπο.
Οι γενικές όμως αλλάζουν και όλο και πιο έντονη είναι η διαπίστωση πως η αποξένωση είναι ο κανόνας και η απανθρωποίηση το αξίωμα της καθημερινής ζωής και συναναστροφής. Έχει πάψει πια ο συνάνθρωπος να αποτελεί την εικόνα του Θεού επί Γης και ελάχιστοι συνειδητοποιούν πως ο δρόμος για τον Παράδεισο ανοίγει μόνον και μόνον, όταν τον πορευόμαστε μαζί με τους συνανθρώπους μας και συμπάσχουμε μ’ εκείνους τον κόπο της πορείας και τη δυσκολία της διαδρομής.
Ο σύγχρονος άνθρωπος αγνοεί επιδεικτικά κάθε άλλο πρόσωπο και αναζητά απλά υποκατάστατα της παρουσίας του γι’ αυτό και δε δημιουργεί πια σχέσεις αυθεντικές, αλλά «κλωνοποιημένες». Σύντροφοι σε περίσσεια, φίλοι άφθονοι… μέσω διαδικτύου, κουβέντες επιφανειακές. Οικογένειες που προκύπτουν ή πορεύονται μέσα από συμφωνίες και συμβιβασμούς, εργασιακές και διαπροσωπικές σχέσεις που στηρίζονται στο συμφέρον και το κέρδος.
Αυτά είναι τα βασικά σημεία που αποδεικνύουν την αλλοτρίωσή του και του κάνουν να βιώνει τη μοναξιά του σαν αναγκαίο κακό, το οποίο με τη σειρά του, αυταπόδεικτα, θα τον οδηγήσει στις ψυχοθεραπείες και τα αντικαταθλιπτικά σκευάσματα, σα να μην υπάρχει κάποια άλλη στάση ζωής. Αλλά βέβαια αυτή η άλλη στάση απαιτεί τη μεγάλη υπέρβαση! Απαιτεί την προσωπική ταπείνωση και την έμπρακτη εκδήλωση της αγάπης!
Ωστόσο, για να υπάρχει αγάπη, χρειάζεται, τουλάχιστον, να υπάρχει εκτίμηση και σεβασμός προς το συνάνθρωπο. Και τα δύο όμως έχουν χαθεί. Το διαπιστώνουμε καθημερινά. Η ανθρώπινη ζωή δεν αξίζει πλέον τίποτα. Αφαιρείται για τους πλέον ασήμαντους λόγους και δεν προστατεύεται επαρκώς σε καμία ηλικιακή της φάση. Κατά συνέπεια όμως προκύπτει μεγάλο κενό στις ανθρώπινες ψυχές το οποίο είναι μη αναπληρούμενο και γι’ αυτό, πολλοί οδηγούνται σε «μεταλλαγμένες» τακτικές έκφρασης, προσφοράς και φροντίδας. Έτσι, αντικαθιστούν την ανθρώπινη συναναστροφή με κάποιο κατοικίδιο ζώο και εκτονώνουν σ’ αυτό όλα τα «τρυφερά» τους αισθήματα.
Οι ιδιοκτήτες αυτών των ζώων αγωνιούν, κυριολεκτικά, για την ισορροπημένη διατροφή τους και φροντίζουν να είναι ικανοποιητική η ημερήσια πρόσληψη των συστατικών που χρειάζεται ο οργανισμός τους. Ενώ όμως πασκίζουν να κάνουν εκείνους τους διατροφικούς συνδυασμούς που θα κρατήσουν τα δόντια του σκύλου τους υγιή και το τρίχωμα της γάτας τους γυαλιστερό, παρ’ ολ’ αυτά, φαίνεται να αγνοούν τα στοιχειώδη ένστικτα και συμπεριφορές των ζώων, όπως π.χ. ότι στη φύση του σκύλου είναι να μασά κόκαλα και όχι κροκέτες ή μπισκοτάκια και της γάτας, να κυνηγά την τροφή της και όχι να της σερβίρεται από κονσέρβα.
Τα super markets έχουν πια ορισμένο διάδρομο με τροφές και είδη ψυχαγωγίας για κατοικίδια όπως ακριβώς ή και καλύτερα απ’ ότι για τα παιδιά.
Έχει παρατηρηθεί ότι οι συγκεκριμένοι διάδρομοι δεν είναι λιγότερο επισκέψιμοι λόγω οικονομικής κρίσης από τους ιδιοκτήτες κατοικιδίων. Στα συγκεκριμένα είδη η αγοραστικότητα παραμένει τουλάχιστον σταθερή. Την ίδια στιγμή όμως είναι τραγικό να παρακολουθεί κανείς τις ογκώδεις συσκευασίες των σκυλοτροφών – γατοτροφών να γεμίζουν ασφυκτικά τα καλάθια κάποιων καταναλωτών και στα διπλανά καλάθια των οικογενειών ή των μοναχικών συνταξιούχων να περιορίζονται σε είδη άκρως αναγκαία τα οποία πολλές φορές επίσης τα στερούνται με αξιοπρέπεια.
Τα ίδια ισχύουν και στον τομέα της υγείας. Φαίνεται πως η σωματική υγεία των κατοικίδιων είναι σημαντικότερη απ’ ότι των πολιτών. Οι ιδιοκτήτες τους δε φείδονται εξόδων προκειμένου να τα διατηρήσουν υγιή, κάνοντάς τους όλα τα εμβόλια και τις προγραμματισμένες επισκέψεις στον κτηνίατρο – ευτυχώς που δεν επιβαρύνουν κι αυτές το ασφαλιστικό μας σύστημα, την ίδια στιγμή που σύμφωνα με επίσημα στοιχεία οι Έλληνες γονείς γίνονται όλο και λιγότερο συνεπείς στα ραντεβού τους με τους παιδιάτρους, λόγω οικονομικών δυσκολιών και προτιμούν συχνά να κάνουν μια διάγνωση μόνοι τους ή να μην εμβολιάζουν, κυρίως, τα δεύτερα, τρίτα κ.ο.κ. παιδιά τους για όλες εκείνες τις ασθένειες που τα εμβόλια πρέπει ν’ αγοραστούν από τους ίδιους.
Η περιποίηση των κατοικιδίων και η προσαρμογή τους στις στυλιστικές επιταγές της εποχής είναι επίσης μια μόδα που αποφέρει κέρδη σε «έξυπνους επιχειρηματίες» προτείνουν βαφές τριχώματος χωρίς χημικά, ρούχα για το …σκληρό χειμώνα, αξεσουάρ και παιχνίδια για τις βόλτες των τετράποδων, εκπαιδευτικά DVD’s κ.α.
Παράλληλα όμως, υπάρχουν συνάνθρωποί μας που εξαρτούν τη σίτισή τους, την ένδυσή τους, την αγορά των φαρμάκων και την κάλυψη των σχολικών αναγκών των παιδιών τους, από την ανθρώπινη και μόνον αλληλεγγύη, όχι επειδή είναι αναξιοπρεπείς ή κάνουν κακή διαχείριση αλλά γιατί πραγματικά βρίσκονται σε δυσμενή κατάσταση λόγω απρόοπτων γεγονότων και αλλαγών στη ζωή τους. Κάποια απ’ αυτούς ίσως να εμπιστευτούν τα προβλήματά τους στον ιερέα της ενορίας τους, ελπίζοντας κάποιος να νοιαστεί γι’ αυτούς, ενώ, ταυτόχρονα, κάποιοι άλλοι παρακολουθούν την ψυχολογία των κατοικίδιων τους σε εξειδικευμένους ψυχολόγους γιατί αυτά παρουσιάζουν κατάθλιψη η προβλήματα συμπεριφοράς.
Τώρα όμως τα πράγματα έχουν εξελιχθεί περισσότερο στο εξωτερικό, αλλά και στην Ελλάδα , υπάρχουν πυκνά δημοσιεύματα περί της αγωγής του ανθρώπου … στις σχέσεις του με τα ζώα, δηλαδή άρθρα που του διδάσκουν πώς να συμπεριφέρεται ώστε εκείνα να είναι ευτυχισμένα. Στην Ελβετία μάλιστα προσφέρονται μαθήματα, ήδη από την πρώιμη παιδική ηλικία, προκειμένου τα παιδιά να εξοικειώνονται με τακτικές που αναβαθμίζουν τη σχέση ανθρώπου – κατοικίδιου! Τόσο λοιπόν ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία των ζώων! Αλλά για τους ανθρώπους, αφού δεν προκαλεί το ενδιαφέρον η επιβίωσή τους, πώς να περιμένουμε να ενδιαφέρει ο ψυχισμός τους; Ίσως, σ’ αυτό το σημείο, κάποιος καλοπροαίρετος να πει ότι αφού υπάρχουν κατοικίδια στα σπίτια μας οφείλουμε να προσεγγίσουμε περισσότερο το θέμα της συμβίωσης μ’ αυτά. Ναι, αλλά για πιο λόγο; Είναι στ’ αλήθεια αγάπη αυτό που εισπράττουν τα άτυχα αυτά ζωντανά από τους ιδιοκτήτες τους;
Η απάντηση έρχεται από το στόμα εξειδικευμένων ερευνητών που μελετούν τις σχέσεις ανθρώπων και ζώων στην αστική καθημερινότητα. Αυτοί είναι απόλυτοι στη διαπίστωσή τους. «Οι άνθρωποι τυραννούν τα ζώα… αγαπώντας τα» λένε και φωτογραφίζουν σ’ αυτή τους τη δήλωση, ως επί το πλείστον τα σκυλιά, τα οποία χαρακτηρίζουν ως ένα ακόμη αστικό κατασκεύασμα, δημιούργημα δηλαδή του ανθρώπου των πόλεων.
Αυτά τα σκυλιά, επισημαίνουν, αναζητούν μόνο την επιβίωσή τους και τον να είναι μέλη της οικογένειας στην οποία ανήκουν, αγνοούν όμως τα θεμελιώδη ένστικτά τους, αυτά του κυνηγιού και της αλληλεπίδρασης με άλλα ζώα. Δεν επέλεξαν τα ίδια να ζουν με τους ανθρώπους αλλά επιλέχτηκαν απ’ αυτούς κι εκείνοι ούτε τα καταλαβαίνουν ούτε σέβονται τη φύση τους.
Τα ζώα αυτά, εξηγούν οι επιστήμονες, βαριούνται μέχρι θανάτου και χρειάζεται να μένουν μόνα τους τόσες πολλές ώρες ώστε τελικά αρρωσταίνουν π.χ. εμφανίζουν το σύνδρομο του στριφογυρίσματος, γαβγίζουν ασταμάτητα, καταστρέφουν ότι υπάρχει γύρω τους κ.α. Οι ιδιοκτήτες τους αντί όμως να δουν το πρόβλημά τους, τους χορηγούν φάρμακα και τα κάνουν ακόμα πιο μαλθακά. Η προπονήτρια σκύλων και εξειδικευμένη ερευνήτρια Cynthia Edelman Rota, καταλήγει χαρακτηριστικά! «Ο άνθρωπος έγινε για το σκύλο, λύκος»!
Υπάρχει ωστόσο και μια τελευταία παράμετρος που μαρτυρά το πόσο εγωιστική είναι η στάση μας απέναντί τους. Παλαιότερα ένας σκύλος χρησίμευε για προστασία ή για σύντροφος στο κυνήγι και βοήθεια στους βοσκούς. Τώρα έχει καταντήσει ένα φθηνότερο ή συνήθως, ένα ακριβοπληρωμένο αξεσουάρ.
Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι πάνω σ’ αυτή τη λογική εξηγείται και η προτίμηση για σκυλιά μικρού μεγέθους. Δεν είναι μόνον η έλλειψη χώρου στα διαμερίσματα που καθιστά τις πιο μικροκαμωμένες ράτσες περιζήτητες. Είναι και η μόδα του mini, του portable, του ευκολοχείριστου που κατευθύνει τις επιλογές των ιδιοκτητών προς τα εκεί.
Επιπλέον οι πάσης φύσεως σταρ θεωρούν τη φωτογράφιση με το σκυλί στο βαλιτσάκι του εκ των ουκ άνευ, ιδιαίτερα όταν βγαίνουν από ένα ακόμα χωρισμό, οπότε και πλασάρουν την εικόνα ενός ζώου ολόιδιου μ’ εκείνους, αφού συνήθως συμπλήρωνε , τις ενδυματολογικές τους επιλογές.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι άνθρωποι θέλουν ζώα χωρίς προσωπικότητα. Αυτό όμως δεν είναι δίκαιο για εκείνα, πολύ περισσότερο όταν υπάρχει ο ισχυρισμός ότι τα πάντα γίνονται για το καλό τους.
Ας ειπωθεί λοιπόν η αλήθεια ολόκληρη:
Αφού δεν αγαπάμε πια τους ανθρώπους, τυραννούμε τα ζώα αγαπώντας τα.
Έως πότε όμως;
Έως πότε θα αρκούμαστε σε τόση πνευματική πενία;
Έως πότε οι συνάνθρωποί μας θα αποτελούν μόνον σκιές που διασταυρώνονται στα βήματά μας;
Έως πότε θα εθελοτυφλούμε μπρος στη μεγάλη αλήθεια ότι το μοναδικό παυσίλυπο της ζωής μας είναι η αγάπη που μπορούν να μοιραστούν οι άνθρωποι μεταξύ τους;
Οι καιροί είναι άκρως προκλητικοί και απαιτητικοί. Δε χρειάζεται καν να ψάξουμε την ευκαιρία για να δώσουμε αγάπη αφού οι ανάγκες των συνανθρώπων μας επλεόνασα. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και με τις δικές μας. Ας κάνουμε επιτέλους την υπέρβαση!
Πρεσβυτέρα Παναγιώτα Μιχαλίστη-Πετροπούλου
Φιλόλογος-Καθηγήτρια