Το «ierovima» προ ημερών είχε αναρτήσει επιστολή ενοριτών του Ι.Ναού Αγίου Γεωργίου Φιλιππιάδος (Ιερά Μητρόπολη Πρεβέζης) με την οποία διαμαρτύρονταν για την εμμονή του μητροπολίτη Πρεβέζης να μεταφράζει Λατρευτικά κείμενα στην δημοτική γλώσσα.
Στις 31 Οκτωβρίου υπήρχε απαντητική επιστολή του μητροπολίτη κ. Μελετίου προς τους διαμαρτυρόμενους ενορίτες την οποία λάβαμε σήμερα (όχι από την Ιερά Μητρόπολη) και θεωρούμε σωστό να τη δημοσιεύσουμε. Ο μητροπολίτης σε κάποιο σημείο της επιστολής του αναφέρει:«Παράδοση τῆς Ἐκκλησία μας εἶναι, νά προσευχόμαστε στήν γλώσσα πού μιλᾶμε. Μά δέν εἶναι παράδοση, νά ἀγωνιζόμαστε γιά γλώσσα τῶν πατέρων μας, πού ἀσφαλώς εἶναι ἔνδοξη μέν, ἀλλά ἀκατανόητη πιά!»
Με την ευκαιρία ευχόμαστε ολόψυχα, περαστικά στον μητροπολίτη κ. Μελέτιο.
Το κείμενο της επιστολής έχει ως ακολούθως:
Πρέβεζα, 31 Ὀκτωβρίου 2011
Πρός Ἐνορῖτες τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου
Εἰς Ἅγιον Γεώργιον
Φιλιππιάδος
Ἀγαπητά μου παιδιά,
Ἔλαβα μέ τό ταχυδρομεῖο τό γράμμα πού ὑπογράψατε καί μοῦ στείλατε. Σχετικά μέ τήν γλώσσα τῆς λειτουργίας. Καί κατά τήν ὑπόδειξή σας, ἐμελέτησα τήν ἐπιστολή σας. Ὅμως, δοκίμασα βαθειά θλίψη, γιατί συνειδητοποίησα, ὅτι αὐτή τήν ὑποτίθεται προσωπική σέ μένα ἐπιστολή σας, τήν ἐκοινοποιήσατε… καί «σ᾿ ὅλη τήν οἰκουμένη»! Γιά νά προκαλέσετε δυσμενῆ σέ βάρος μου σχόλια! Γιά τί ἄλλο;
Ἐγώ ὅμως, σάν πατέρας σας, παρά τήν δική σας αὐτή ἀπρέπεια, ἔρχομαι νά ἀπαντήσω στά ὅσα γράφετε· μέ κριτήριό μου ἕνα: Νά σᾶς βοηθήσω νά συναισθανθῆτε τό λάθος σας καί τό βάρος τῆς πράξης σας. Γιατί, ἔστω καί ἄν σεῖς ξεχάσατε ὅτι εἶμαι ὁ ἐν Χριστῷ πατέρας σας, ἐγώ οὔτε τό ξεχνάω, οὔτε κάνει νά τό ξεχνάω, ὅτι εἶσθε ἐν Χριστῷ παιδιά μου. Καί σᾶς παρακαλῶ θερμά, νά δῶστε λίγη προσοχή στίς νουθεσίες-συμβουλές μου.
* * *
1. Πολύ σωστά γράφετε, ὅτι δέν εἴστε, οὔτε ἱκανοποιημένοι, οὔτε ἤρεμοι, γιά τό ὅτι ἀποχωρήσατε ἀπό τήν Θεία Λειτουργία. Ἁμαρτήσατε. Ναί. Μέ τήν πράξη σας αὐτή ἁμαρτήσατε. Καί μάλιστα βαρύτατα! Σέ ποιόν γυρίσατε τά νῶτα σας καί ἐφύγατε; Σέ μένα ἤ στόν π. Ἀνδρέα; Σέ ποιόν; Σέ ποιόν ἄλλο; Στόν Χριστό. Ἐκεῖνον δέν πηγαίνουμε στήν Ἐκκλησία νά προσκυνήσουμε;
Ἐγώ σάν πατέρας καί διδάσκαλος (αὐτό δέν εἶναι ὁ δεσπότης;) σᾶς ὁρίζω· σᾶς παρατηρῶ· καί σᾶς ὑποδεικνύω: Νά ἀναζητήσετε πνευματικό πατέρα -ἔξω ἀπό τόν κύκλο ἐκείνων πού σᾶς ἀναστάτωσαν- νά ἐξομολογηθῆτε μέ ταπείνωση τίς ἁμαρτίες σας, νά δεχθῆτε κανόνα· νά μετανοήσετε· νά συγχωρηθῆτε, γιά τήν πράξη σας. Μή παίζετε μέ τήν φωτιά! Ἐφύγατε ἀπό τήν Θεία Λειτουργία ἐπιδεικτικά. Ἐμιμηθήκατε τόν Ἰούδα! Τό κρῖμα σας εἶναι μεγάλο!
2. Πολύ σωστά γράφετε στήν ἐπιστολή σας, ὅτι δέν εἶστε ἁρμόδιοι γιά τέτοιου εἴδους θέματα· ὅτι εἶστε ποίμνιο καί ὄχι ποιμένες. Ἔτσι εἶναι. Μά τότε, καλά μου παιδιά, πῶς ἐπήρατε τό θάρρος νά μιλήσετε, ὄχι σέ κάποιον, ἀλλά στόν ἐν Χριστῷ πατέρα σας μέ τρόπο ἀνοίκειο καί μάλιστα ἀπορριπτικά; Τά πρόβατα τοῦ Χριστοῦ ἀκολουθοῦν τόν ποιμένα τους! Καί τόν ἀκοῦνε! Ἐνῶ σεῖς ἐπήρατε τόν ρόλο τοῦ ποιμένα, ὄχι μόνο νά διδάξετε ἄλλους, ἀλλά καί νά ὑποδείξετε καί στόν ποιμένα-πατέρα σας τά καθήκοντά του! Καί νά θέλετε, νά τόν βάλετε σέ γραμμή· στήν γραμμή σας!
Ὁ ἱερός κανόνας 64, πού τόν ἐθέσπισε ἡ Ἕκτη Οἰκουμενική Σύνοδος (691 μ.Χ.) λέει: «Πῶς τό τόλμησες σύ ὄντας μέσα στήν Ἐκκλησία πρόβατο, νά κάνεις τόν ποιμένα; Καί ἐνῶ εἶσαι στρατιώτης, νά θέλεις νά κάνεις τόν στρατηγό;». Νόμος ἀνώτερος ἀπό κανόνα Οἰκουμενικῆς Συνόδου στήν Ὀρθοδοξία ΔΕΝ ὑπάρχει! Ἀλλά τί φταῖτε σεῖς, φτωχά μου παιδιά; Πόσο φταῖτε σεῖς πού ὑπογράψατε; Ὄχι λίγο! Μά κάποιος ἄλλος φταίει πιό πολύ! Ἐκεῖνος πού σᾶς ξεσήκωσε. Καί σᾶς παρέσυρε σέ ἔνοχες συμπεριφορές. Αὐτόν θά τόν βαρύνει πιό πολύ τό κρῖμα, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Γαλ. 5, 10).
Ἀφοῦ λοιπόν εἶσθε στρατιώτες, πῶς τό βρήκατε, ὅτι μπορεῖτε νά κρίνετε καί νά ἀπορρίψετε τήν μεθοδολογία τοῦ στρατηγοῦ σας; Εἶναι αὐτά τάξη πορείας τῆς Ἐκκλησίας; Εἶναι πράγματα τοῦ Θεοῦ;
3. «Γράφετε οἱ ἴδιοι» πιό κάτω: «Ἀσφαλῶς καί δέν παραβιάζεται κανένας ἱερός κανόνας μέ τήν μεταγλώττιση τῶν κειμένων». Καλοί μου Χριστιανοί! Ἐκεῖνος πού συνέταξε τό κείμενο ἔγραψε καί σεῖς τό ὑπογράψατε, ὅτι «ΚΑΝΕΝΑΣ ΚΑΝΟΝΑΣ, ΚΑΜΜΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ δέν ἀπαγορεύει τήν μετάφραση τῶν κειμένων καί τήν χρήση τῆς ὁμιλουμένης γλώσσας στήν προσευχή». Ἐρωτῶ: Ἀφοῦ δέν καταπατήθηκε κανένας νόμος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, γιατί ἀναστατωθήκατε; γιατί ταραχτήκατε; γιατί γεμίσατε θυμό ἐναντίον τοῦ πατέρα σας; Ὤ σέ τί ἁμαρτίες σᾶς ἔμπλεξαν!
Ἀλλοίμονο σ᾿ αὐτούς πού σᾶς ἀναστατώνουν!
Ἀλλοίμονο σ᾿ αὐτούς πού σᾶς ταράζουν!
Ἀλλοίμονο σ᾿ αὐτούς πού σᾶς σπρώχνουν καί ἁμαρτάνετε!
Καί ἡ ἁμαρτία αὐτή, ἀφοῦ σεῖς τήν δεχθήκατε καί τήν ἐκάματε πράξη, ὅσο καί ἄν ἐγώ σᾶς κατανοῶ καί σᾶς πονῶ, μένει ἐπάνω σας καί σᾶς βαραίνει. Καί θά σᾶς βαραίνει γιά πάντα, ἄν δέν τήν πετάξετε ἀπό ἐπάνω σας μέ ἔμπρακτη μετάνοια.
4. Στήν συνέχεια γράφει ὁ συντάκτης τοῦ κειμένου πού σεῖς ὑπογράψατε, ὅτι θά ἤθελε, ἕνα κείμενο ὑπογεγραμμένο! Γιατί τάχα; Τί τοῦ χρειάζεται ἡ ὑπογραφή; Ὅ,τι μεταφέρουν οἱ ἱερεῖς καί ὅ,τι κυκλοφορεῖ στίς ἐνορίες, ἔχει τήν ἔγκρισή μου. Στήν Ἐκκλησία κυριαρχεῖ τάξη, Ὄχι ἀταξία. Καί οἱ νόμοι της ὁρίζουν τά καθήκοντα τοῦ καθενός. Καί αὐτό ἀρκεῖ.
5. Ἡ προσπάθεια νά κατανοοῦν οἱ ἀδελφοί μας τίς προσευχές, στόχο καί σκοπό ἔχει, νά βοηθηθοῦν οἱ ἀδελφοί μας νά μάθουν καί νά ξέρουν, (τό ἐπαναλαμβάνω· ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ καί ΝΑ ΞΕΡΟΥΝ), τί Θεό λατρεύουν· τί σημαίνει Θεία Εὐχαριστία· τί εἶναι τά μυστήρια! Μά αὐτά τά ἀγνοοῦν· ὄχι οἱ ἐκτός· ἀλλά οἱ ἐντός τῆς Ἐκκλησίας! Ἄν τά «ἠξέραμε», θά ἤμαστε καλύτεροι χριστιανοί. Καί δέν θά μᾶς ἔβαζε ἕνας κάποιος καλοθελητής νά ὑπογράφουμε κείμενα, πού δέν στέκουν!
Τό ἔργο μας σάν ἱερέων-ποιμένων εἶναι ἡ φροντίδα, νά βοηθοῦνται οἱ πιστοί νά ὡριμάζουν πνευματικά.
Δέν λαχταρᾶμε, νά μᾶς λένε «μπράβο»· δέν ἔχουμε ἀγωνία γιά ὀπαδούς, ἀλλά γιά πνευματική προκοπή τῶν τέκνων τοῦ Κυρίου μας. Καί τά μηνύματα, πού μᾶς ἔρχονται ἀπό τήν χρήση τῆς δημοτικῆς, εἶναι καταπληκτικά· ἐλπιδοφόρα· παρήγορα.
Μέ τήν χρήση τῆς Δημοτικῆς, προσπαθοῦμε νά βοηθοῦμε ἀδελφούς μας, νά τραφοῦν μέ τό Λόγο τοῦ Θεοῦ. Γιά νά μποροῦν νά ποῦν στά παιδιά καί στά ἐγγόνια τους, γιατί πρέπει, καί γιατί ἀξίζει, νά γνωρίσουν τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία. Αὐτή εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου. Αὐτό εἶναι ἡ ζωή στήν Ἐκκλησία.
6. Καί νά τώρα, οἱ ἀδελφοί μας στήν ἐπιστολή τους ἐπαναλαμβάνουν ἕνα μοτίβο πού μᾶς προκαλεῖ θλίψη.
Λένε: Ὅ,τι δέν καταλαβαίνουν οἱ Χριστιανοί, θά ἔπρεπε, νά τούς τό διδάσκουμε μέ εἰδικά μαθήματα στίς ἐνορίες!
Αὐτό τό εἶχε κάμει μεγαλεπίβολο πρόγραμμά του ὁ ἀείμνηστος ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Διάταξε καί ἱδρύθηκαν σέ κάθε ἐνορία τῆς Ἀθήνας Εἰδικά Σχολεῖα. Καί ἐκλήθηκαν σέ φοίτηση ὅλοι οἱ ὑστεροῦντες σέ γνώση τῆς ἀρχαίας γλώσσας! Καί προσήλθαν! Πόσοι; Σέ ἐνορίες ἀπό 20 μέχρι καί 50 χιλιάδες ἐνορίτες (ὑπάρχουν στήν Ἀθήνα καί μεγαλύτερες), προσῆλθαν 10-15 ἄτομα! Ὅλοι πολύ μεγάλης ἡλικίας! Δηλαδή; Παρετηρήθη πλήρης ἀπροθυμία! Καί ὁ Χριστόδουλος τό σταμάτησε πικραμένος γιά τήν ἀποτυχία!
Νά ἐλπίσουμε, ὅτι θά πάνε καλά σέ μικρά χωριά;
Τί λέτε; Ἦταν δυνατό, ἐκεῖνα πού δέν τά μαθαίνουν οἱ νέοι, μέ ἕξι χρόνια σπουδές σέ Γυμνάσιο καί Λύκειο, θά τό μάθουν οἱ γέροι; Πῶς νά μή τήν ἄφηνε μιά προσπάθεια, τόσο ἄκαρπη, ὁ Χριστόδουλος;
7. Ἀλλά ἄς ἰδοῦμε τά πράγματα. Ἔξω ἀπό θεωρίες. Οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Ρουμανίας, Σερβίας, Βουλγαρίας, μετάφρασαν τήν θεία λειτουργία ἀπό τήν παλαιά τους γλώσσα στήν νέα. Γιά τό καλό τοῦ λαοῦ τους. Καί ἐπεβλήθη σέ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία τους. Καί σέ ὅλες τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες (σέ Εὐρώπη, Ἀγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ἱσπανία κ.ἄ. Ἀμερική, Ἀφρική κ.ἄ) γίνεται ἐλεύθερα εὐρύτατη χρήση τῶν τοπικῶν γλωσσῶν γιά ὠφέλεια τοῦ κόσμου.
Μάλιστα δέ στήν Σερβία μετάφρασε τήν θεία λειτουργία ὁ ἀείμνηστος π. Ἰουστίνος Πόποβιτς. Τήν τελοῦσε κάποιες δεκαετίες, ἀπό τό 1932, μόνος του! Καί μετά; Ὄχι μόνο δέν τόν τιμώρησαν, ἀλλά τό Πατριαρχεῖο τῶν Σέρβων τήν ἐπέβαλε σέ ὅλη τήν Σερβία· καί τόν ἀνακήρυξε ΑΓΙΟ. Καί τόν τιμάει ὅλη ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Γιατί μέ τήν πρωτοβουλία του αὐτή ὠφέλησε πολύ τόν Ὀρθόδοξο λαό τῶν Σέρβων.
Παράδοσητῆς Ἐκκλησία μας εἶναι, νά προσευχόμαστε στήν γλώσσα πού μιλᾶμε. Μά δέν εἶναι παράδοση, νά ἀγωνιζόμαστε γιά γλώσσα τῶν πατέρων μας, πού ἀσφαλώς εἶναι ἔνδοξη μέν, ἀλλά ἀκατανόητη πιά!
8. Ἐρωτᾶτε: Μπορεῖ λοιπόν καί ὁ κάθε μητροπολίτης νά ἐνεργεῖ ἀνεξάρτητα ἀπό τούς ἄλλους; Σᾶς ἀπαντώ: Ναί, μπορεῖ. Σέ κάποια σημεῖα. Τηρώντας τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τῆς Ἐκκλησίας.
Τό ἔκαναν καί οἱ ἅγιοι Κύριλλος καί Μεθόδιος. Τό ἔκανε καί ὁ ἅγιος Ἰουστίνος Πόποβιτς. Καί ἐδικαιώθηκαν πλήρως!
Ὅπου τό Πνεῦμα Χριστοῦ, ἐκεῖ ἐλευθερία (Β’ Κορ. 3, 17).
Ἡ Ἐκκλησία ἀγωνίζεται γιά τήν ἀλήθεια καί γιά τήν σωτηρία.
* * *
Ἀγαπητά μου παιδιά.
Ἀκοῦστε αὐτά πού σᾶς ἔγραψα (στόν καθ᾿ ἕνα προσωπικά). Καί ἐπαναλαμβάνω: ἀφοῦ πρῶτα ἐξομολογηθεῖτε γιά τήν ἁμαρτία σας (πού ἀπορρίψατε καί πού ἐπικρίνατε τόν πνευματικό πατέρα σας, τόν ἐπίσκοπό σας), σκεφτεῖτε μέ ἠρεμία καί μέ σύνεση τό πνευματικό σας συμφέρον. Γιά νά ἔχετε τήν εὐχή μου καί νά ὡριμάζετε πνευματικά, πρᾶγμα ὠφέλιμο καί γιά σᾶς καί γιά τά παιδιά σας.
Μέ εὐχές γιά μετάνοια καί ἔλεος Θεοῦ σέ σᾶς καί στίς οἰκογένειες σας.
Ὁ Ἐπίσκοπός σας καί πατέρας σας
† ὁ Νικοπόλεως Μελέτιος